Χριστίνα Καρακαντά: «Πέντε σημάδια ότι η σχέση σου δεν λειτουργεί»

Ο σκοπός μιας συντροφικής σχέσης είναι να προσφέρει στο ζευγάρι συναισθήματα αγάπης και ασφάλειας, όπου το κάθε άτομο νιώθει ότι οι ανάγκες του είναι σεβαστές και κατανοητές κι ότι η επικοινωνία είναι αβίαστη.

Χριστίνα ΚαρακαντάΟ σκοπός μιας συντροφικής σχέσης είναι να προσφέρει στο ζευγάρι συναισθήματα αγάπης και ασφάλειας, όπου το κάθε άτομο νιώθει ότι οι ανάγκες του είναι σεβαστές και κατανοητές κι ότι η επικοινωνία είναι αβίαστη.

Δυστυχώς, πολλές φορές οι σχέσεις κλονίζονται, με αποτέλεσμα να γίνονται επώδυνες για το ζευγάρι. Τα παρακάτω σημάδια φανερώνουν τη δυσλειτουργικότητα μιας σχέσης και την ανάγκη για άμεση παρέμβαση.

1. Θέμα ειλικρίνειας

Ένας από τους βασικούς παράγοντες επιτυχίας μιας σχέσης είναι η ειλικρίνεια. Σε γενικές γραμμές, το άτομο που είναι ειλικρινείς με τον εαυτό του και με τους άλλους μπορεί και να συνυπάρξει σε ουσιαστικό επίπεδο σε μια σχέση. Τονίζεται το θέμα ειλικρίνειας με τον εαυτό μας ως πρωταρχικός παράγοντας επειδή ακριβώς το άτομο που αναλογίζεται των θέλων του, των αναγκών του και των ευθυνών του μπορεί να είναι ειλικρινείς και με τον σύντροφό του και να αποφύγει το ψέμα ή την ανάγκη να «κρυφτεί», είτε από φόβο είτε από ανασφάλεια. Είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας και τον σύντροφό σας σ’ αυτή τη σχέση; Εκφράζετε άφοβα αυτό που νιώθετε και που σκέφτεστε;

2. Θέμα αντικειμενικότητας

Αν εξαιρέσουμε τους πρώτους μήνες ενός “κεραυνοβόλου” έρωτα όπου τα πάντα φαίνονται τέλεια κι όπου οι χημικές ουσίες του εγκεφάλου εμποδίζουν τη “σωστή” κρίση (εξιδανίκευση), στη συνέχεια μπορούμε να δούμε αντικειμενικά το πώς έχει η κατάσταση (ρεαλισμός). Πόσο ικανοποιημένοι είστε στη σχέση σας; Μήπως σκέφτεστε ότι δεν θα ‘πρεπε να συνεχίσετε αλλά φοβάστε τη μοναξιά ή το άγνωστο που θα ακολουθήσει αν χωρίσετε; Παραβλέπετε τα σημάδια ότι κάτι δεν πάει καλά; Δημιουργείτε δικαιολογίες για όσα δεν σας αρέσουν στον χαρακτήρα του συντρόφου σας; Πόσο αντικειμενικοί είστε με τα συναισθήματά σας;

3. Θέμα επικοινωνίας

Από την λέξη «επικοινωνώ» συνεπάγεται ότι οι δύο πλευρές μπορούν να μιλούν ώστε να ακούγονται και να δέχεται ο ένας την διαφορετικότητα του άλλου, χωρίς να προσπαθούν να επιβληθούν ο ένας στον άλλον, και χωρίς ο καθένας να προσπαθεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του εις βάρος του άλλου. Επίσης, τα μηνύματα που ανταλλάσσονται θα πρέπει να είναι τύπου Εγώ («δεν με ικανοποιεί η σχέση») και όχι τύπου Εσύ («εσύ φταις για όλα»), και να εστιάζονται στη συμπεριφορά («δεν μου αρέσει όταν δεν ρωτάς τη γνώμη μου») κι όχι στον χαρακτήρα («είσαι εγωιστής»). Χωρίς ουσιαστική επικοινωνία δε μπορεί να υπάρξει εξέλιξη στη σχέση. Επικοινωνείτε με τον σύντροφό σας ή κάθε συζήτηση καταλήγει σε καβγά; Κάνετε διάλογο ή επίθεση; Επικοινωνείτε με τον σύντροφό σας σαν σύντροφο ή σαν ανταγωνιστή στη σχέση;

4. Θέμα επαφής

Πολλά ζευγάρια παραβλέπουν την σεξουαλική τους ζωή ή αντιμετωπίζουν το σεξ σαν κάτι που απλά «γίνεται», σαν μια ρουτίνα. Για πολλά ζευγάρια σε μακροχρόνια σχέση, η σεξουαλική ζωή μπορεί να είναι σποραδική εώς κι εντελώς ανύπαρκτη προφαζόμενοι της καθημερινότητας, των παιδιών, ή το πέρασμα του χρόνου. Κάποια άτομα δεν ικανοποιούνται σεξουαλικά με τον σύντροφό τους ενώ επίσης πολλά ζευγάρια καταλήγουν σε εξωσυζυγικές σχέσεις . Ποια είναι η ποιότητα της σεξουαλικής σας ζωής; Μιλάτε για το σεξ και τις σεξουαλικές σας επιθυμίες με τον σύντροφό σας; Υπάρχει σεβασμός στην σεξουαλική σας σχέση; Έχετε συνάψει ή έχετε σκεφτεί να συνάψει εξωσυζυγική σχέση;

5. Θέμα αντίληψης

Η αρμονική συνύπαρξη στο ζευγάρι απαιτεί από τους συντρόφους να έχουν την ίδια αντίληψη και οπτική της σχέσης τους, αρχικά σαν θεσμός (η σημασία της λέξης ‘σχέση’) και μετέπειτα σαν πραγματικότητα (η συμπεριφορά μέσα στη σχέση), αφού η σχέση συν-κατασκευάζεται πάνω στα πιστεύω και τις ανάγκες των συντρόφων. Επίσης, είναι σημαντικό να υπάρχει αρμονία ως προς το πώς σχετίζονται οι σύντροφοι μεταξύ τους, το πώς αντιλαμβάνεται ο ένας τον άλλον, και την πραγματικότητα που βιώνουν. Έχετε τις ίδιες οπτικές κι αντιλήψεις για το τι σημαίνει σχέση και για το που πηγαίνει η σχέση σας; Είστε σε συμφωνία ως προς το πώς ζείτε το σήμερα και τί σχέδια κάνετε για το μέλλον; Θεωρείτε ως ‘κανονικά’ σε μια σχέση τα ίδια πράγματα;

Πολύ σημαντικό στις σχέσεις (γιατί όλες οι σχέσεις αντιμετωπίζουν προβλήματα, ακόμα και οι καλύτερες ), είναι να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα πριν γίνουν χρόνια. Μοιραστείτε αυτό που νιώθετε με τον σύντροφό σας, μιλήστε ξεκάθαρα γι’ αυτό που σας ενοχλεί (μην περιμένετε ο άλλος να μαντέψει τις σκέψεις σας), και προσπαθείστε να βρείτε λύσεις από κοινού. Επίσης, μπορείτε να συμβουλευτείτε κάποιον ειδικό που θα σας βοηθήσει να ανακαλύψετε πού προκύπτει η δυσκολία ανάμεσα σε σας και τον σύντροφό σας, ποιες δυσλειτουργικές συμπεριφορές συντηρούν τη δυσκολία στη σχέση σας, πώς να διευκολύνετε τον τρόπο που εκφράζετε τις αντιλήψεις σας ώστε να δημιουργηθεί διάλογος ανάμεσα σε σας και στον σύντροφό σας, και πώς μπορείτε να ξεκινήσετε μια επικοδομητική προσπάθεια αναζήτησης λύσεων στους προβληματισμούς σας.

Χριστίνα Καρακαντά
Πτυχιούχος Ψυχολογίας, University of British Columbia (Canada)
Μέλος του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων (ΣΕΨ)