Χρήστος Μιχαλάκης – Επιστολή στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης για τους βοσκοτόπους

Αξιότιμοι κύριοι τον τελευταίο καιρό υπάρχει μια αναστάτωση στους κτηνοτρόφους του Ν. Τρικάλων αφού αντιμετωπίζουν ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα,

Αξιότιμοι κύριοι τον τελευταίο καιρό υπάρχει μια αναστάτωση στους κτηνοτρόφους του Ν. Τρικάλων αφού αντιμετωπίζουν ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα, αυτό της επιλεξιμότητας των εκτάσεων που οι κτηνοτρόφοι βόσκουν τα ζώα τους και δηλώνουν σαν «βοσκοτόπους», η οποία ακόμη δεν γνωρίζουμε ακριβώς αν και πόσο θα επηρεάσει την ενεργοποίηση των δικαιωμάτων τους, τις απαιτήσεις των προγραμμάτων εξισωτικής αποζημίωσης, βιολογικής κτηνοτροφίας κλπ, και κατ ‘επέκταση την καταβολή των ενισχύσεων που λαμβάνουν.

Η διαδικασία υποβολής Αίτησης Ενιαίας Ενίσχυσης για το έτος 2013 ακόμη βρίσκεται σε εξέλιξη και οι Ενώσεις σε συνεργασία με τον ΟΠΕΚΕΠΕ πρέπει να ελέγξουν την επιλεξιμότητα των εκτάσεων που δήλωνε μέχρι σήμερα ο κάθε κτηνοτρόφος και αν μπορεί να τις δηλώνει πλέον.
Η εφαρμογή του «Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τους βοσκοτόπους» που πραγματοποίησε πρόσφατα ο ΟΠΕΚΕΠΕ και είχε ως σκοπό το «φιλτράρισμα» των προβληματικών εκτάσεων των βοσκοτόπων, οδήγησε στη σοβαρή μείωση του ποσοστού επιλεξιμότητας των ενοτήτων που παρέμειναν βοσκότοποι σύμφωνα πάντα με τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Η προσαρμογή της χώρας στα δεδομένα της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας σε ότι αφορά τον προσδιορισμό των βοσκοτόπων είναι μία διαδικασία που η χώρα δεν μπορεί να την αποφύγει και επιβάλλεται να ολοκληρωθεί σύντομα.

Είναι βέβαια μία σύνθετη διαδικασία, που απαιτεί την οριοθέτηση όρων και παραμέτρων, την συνεργασία εμπλεκόμενων φορέων και την ανάπτυξη επιχειρηματολογίας από την πλευρά της Ελλάδας που να αναδεικνύει την ιδιαιτερότητα του αναγλύφου, των κλίσεων, του υψομέτρου και τα είδη των φυτών που φύονται σε κάθε ξεχωριστή ζώνη βλάστησης. Η αντιμετώπιση όμως του προβλήματος όμως αυτού επείγει, γιατί η καταβολή των ενισχύσεων είναι θέμα άμεσο και ζωτικής σημασίας για τους κτηνοτρόφους.

Δεν είναι όμως δυνατό να θεωρείτε θέσφατο ότι η μορφή των εκτάσεων αυτών πρέπει να είναι ίδια με τις επίπεδες χορτολιβαδικές εκτάσεις που απαντώνται στο μεγαλύτερο ποσοστό της κεντρικής και βόρειας κυρίως Ευρώπης. Η διαπραγμάτευση πρέπει να πείσει τους εταίρους μας για τη διαφορετικότητα των εκτάσεων που βόσκουν τα κτηνοτροφικά ζώα της Ελλάδας, και να τους μεταφέρει το νομικό πλαίσιο για το επιτρεπτό ή όχι της βόσκησης όπως ισχύει και απορρέει και από το Σύνταγμα και την κείμενη νομοθεσία.

Πρέπει επιτέλους στην Ελλάδα του 2013 με όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σαν χώρα να αποδείξουν οι καθ΄ύλην αρμόδιοι που είναι το ΥΠΑΑΤ μέσω του ΟΠΕΚΕΠΕ και το ΥΠΕΚΑ μέσω της Ειδικής Γραμματείας Δασών σαν φορέας εκπροσώπησης των δασικών υπηρεσιών ότι μπορούν να συνεργαστούν και να διαπραγματευτούν από κοινού για το συμφέρον της Ελλάδας και της πρωτογενούς παραγωγής που τόσο πολύ συζητιέται τελευταία.

Αντί σήμερα να διαπραγματευόμαστε με τους εταίρους μας τα κονδύλια της 5ης προγραμματικής περιόδου που θα διαθέσουμε για έργα αξιοποίησης των εκτάσεων αυτών και για την πιστοποίηση και προβολή των τόσο ιδιαίτερων προϊόντων που παράγουν, διαπραγματευόμαστε την επιλεξιμότητά τους;;;

Σίγουρα στο παρελθόν παρουσιάστηκαν προβλήματα με τις δηλώσεις εκτάσεων και αρκετοί καπηλεύτηκαν ευρωπαϊκά χρήματα, σήμερα όμως έχουμε την τεχνολογία να μη ξανακάνουμε τα ίδια λάθη, όχι όμως να φτάσουμε στο άλλο άκρο και να τιμωρήσουμε το σύνολο των κτηνοτρόφων. Η μέθοδος πονάει κεφάλι κόβει κεφάλι ίσως απέδιδε σε άλλες εποχές.

Χωρίς τις απαραίτητες εκτάσεις για τη βόσκηση του κτηνοτροφικού κεφαλαίου του Νομού, δεν υπάρχει ούτε μπορεί να υπάρξει βιώσιμη κτηνοτροφική δραστηριότητα, καθώς αποτελούν πολύτιμο πόρο για την κτηνοτροφία, προσφέροντας υψηλής ποιότητας και χωρίς κόστος τροφή στις εγχώριες φυλές των αιγοπροβάτων και βοοειδών που τα αξιοποιούν, προσδίδοντας παράλληλα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά στα παραγόμενα προϊόντα.

Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των παραγόμενων προϊόντων της περιοχής μας δημιουργήθηκαν στο πέρασμα των χρόνων και είναι αποτέλεσμα της ελεύθερης βόσκησης του ζωικού κεφαλαίου σε χορτολιβαδικές εκτάσεις, θαμνώδεις, μερικώς δασοσκεπείς, υπαλπικά λιβάδια κλπ δασικές εκτάσεις, με μεγάλη ποικιλία στις κλίσεις στην έκθεση και στο υψόμετρο και τη βιοποικιλότητα.
Οι εκτάσεις αυτές δεν διαχειρίζονται με κανένα άλλο τρόπο και δεν προσφέρουν, σαν απολήψιμο φυσικό πόρο πάντα, τίποτα άλλο εκτός της βόσκησης του ζωικού κεφαλαίου. Παράλληλα το ζωικό κεφάλαιο της χώρας μας αποτελείται από πρόβατα, αίγες και βοοειδή κυρίως ελευθέρας βοσκής τα οποία με τα χρόνια έχουν προσαρμοστεί στη μορφολογία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε τόπου και αξιοποιούν με τον καλύτερο τρόπο τις εκτάσεις αυτές.

Αντί ο ΟΠΕΚΕΠΕ να προσπαθήσει να διαπραγματευτεί σε συνεργασία με τις δασικές υπηρεσίες τον τρόπο διαχείρισης των εκτάσεων αυτών, οι οποίες τα τελευταία χρόνια λόγω της υποβόσκησης μετατρέπονται σε κλειστούς θαμνότοπους – πρινώνες κυρίως, με μεγάλο και ορατό τον κίνδυνο των πυρκαγιών στο μέλλον, ώστε να αποδώσουν όσο περισσότερο γίνεται και να δώσουν ελπίδα και σε νέους κτηνοτρόφους στο μέλλον, αντίθετα έρχεται και χαρακτηρίζει σχεδόν το μισό του νομού Τρικάλων μη επιλέξιμο.

Σαν περιφερειακή ενότητα Τρικάλων έχουμε ξεκινήσει ήδη από το χειμώνα σε συνεργασία με τα δασαρχεία του νομού την αποτύπωση σε έναν ενιαίο χάρτη όλων των εκτάσεων όπου σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο απαγορεύεται η βόσκηση ώστε να προκύψουν έπειτα όλες οι εκτάσεις όπου θα επιτρέπεται η βόσκηση και θα μπορούν δηλώνονται και να βόσκονται.
Έχουμε προχωρήσει στην ενοποίηση των χαρτών των διαχειριστικών μελετών των εκτάσεων που διαχειρίζονται από τη δασική υπηρεσία, των αναδασωτέων εκτάσεων, και εν γένει των εκτάσεων όπου έχουν εκδοθεί Δασικές Απαγορευτικές Διατάξεις ή μπορεί να εκδοθούν μετά από υλοτομία, όπως επίσης και των εκτάσεων που καλλιεργούνται από τις διανομές, τους αναδασμούς και το ΟΣΔΕ και τέλος των οικισμών, των κατοικημένων περιοχών και περιοχών όπου ισχύει κάποιο ειδικό καθεστώς που απαγορεύει τη βόσκηση.

Μετά τις διορθώσεις που πρέπει να γίνουν, θα έχουμε προσεγγίσει το σύνολο των εκτάσεων της περιφερειακής ενότητας όπου σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία απαγορεύεται και κατ’ ακολουθία επιτρέπεται η βόσκηση, χωροκατανεμημένα στο σύνολο του νομού και ανά τοπική κοινότητα.

Ήδη έχουμε ξεκινήσει να συνεργαζόμαστε και με την ΕΑΣΤ Τρικάλων ώστε να συγκρίνουμε τις εκτάσεις όπου επιτρέπεται η βόσκηση σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα και τις επιλέξιμες εκτάσεις σύμφωνα με τον ΟΠΕΚΕΠΕ και πιστεύουμε ότι σύντομα θα έχουμε κάποια χρήσιμα συμπεράσματα.

Σαν περιφερειακή ενότητα και ενόψει της 5ης προγραμματικής περιόδου θέλουμε να είμαστε έτοιμοι και να έχουμε προτάσεις για την αναβάθμιση της ποιότητας ζωής του κτηνοτροφικού κεφαλαίου και των κτηνοτρόφων, με χωροθέτηση και προγραμματισμό έργων όπως, βελτίωση ορεινού οδικού δικτύου για την προσπέλαση των βοσκοτόπων, κατάλληλη κατανομή θέσεων για το πότισμα των ζώων με υδρομαστεύσεις πηγών, μικρές λιμνοδεξαμενές, αγωγούς μεταφοράς νερού, κατασκευή ποτιστρών, κατασκευή υποδομών φορτοεκφόρτωσης των ζώων, βελτίωση υπάρχουσων υποδομών στον ορεινό κυρίως όγκο όπως στέγαστρα, οικίσκους κτηνοτρόφων, κλπ
Πιστεύουμε ακράδαντα ότι ο πρωτογενής τομέας μπορεί να βοηθήσει την χώρα να βγει από την κρίση και η εκτατική κτηνοτροφία αποτελεί βασική του συνιστώσα, οπότε πρέπει όλοι να δημιουργούμε τις προϋποθέσεις για περαιτέρω στήριξη και όχι συρρίκνωση του.

Θεωρούμε και περιμένουμε ότι θα επικρατήσει η λογική και η συνεργασία για την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος για το καλό της χώρας μας.
Παρακαλούμε για τις δικές σας ενέργειες.

Ο ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ ΤΡΙΚΑΛΩΝ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΙΧΑΛΑΚΗΣ