Άρθρο της Λογοθεραπεύτριας Μαρίνας Καραθανάση: 17 Δραστηριότητες Έκφρασης Λόγου
Εκφράζουμε λόγο κάθε φορά που χρησιμοποιούμε λέξεις, προτάσεις, νοήματα, γραφή για να μεταφέρουμε ένα μήνυμα σε κάποιον άλλο.
Εκφράζουμε λόγο κάθε φορά που χρησιμοποιούμε λέξεις, προτάσεις, νοήματα, γραφή για να μεταφέρουμε ένα μήνυμα σε κάποιον άλλο.
Εκφράζουμε λόγο κάθε φορά που χρησιμοποιούμε λέξεις, προτάσεις, νοήματα, γραφή για να μεταφέρουμε ένα μήνυμα σε κάποιον άλλο.
Οι δεξιότητες έκφρασης περιλαμβάνουν την ικανότητα να ονομάζουμε αντικείμενα, να περιγράφουμε πράξεις και γεγονότα, να βάζουμε λέξεις μέσα σε προτάσεις, να χρησιμοποιούμε σωστή μορφο-σύνταξη, να επαναδιηγούμαστε μία ιστορία, να απαντούμε σε ερωτήσεις και να γράφουμε αντίστοιχα.
Η ορθή έκφραση του λόγου όμως απαιτεί να διαθέτουμε και κάποιες άλλες δεξιότητες σε ικανοποιητικό βαθμό: να κατανοούμε τον λόγο, να μπορούμε να προσέχουμε και να είμαστε συγκεντρωμένοι, να επικοινωνούμε και με προγλωσσικά στοιχεία (βλεμματική επαφή, χειρονομίες, εκφράσεις προσώπου κλπ), να παίζουμε, να μπορούμε να χρησιμοποιούμε τη γλώσσα σε κοινωνικές καταστάσεις (πραγματολογία), να έχουμε κίνητρο και θέληση για επικοινωνία, να χρησιμοποιούμε εκείνες τις λεπτές κινήσεις απαραίτητες για τη γραφή.
Εύκολοι τρόποι για να ενισχύσουμε την έκφραση του λόγου στα παιδιά είναι:
1. Συμβολικό παιχνίδι: ή όποιο παιχνίδι. Παίξτε, παίξτε, παίξτε μαζί
2. Αφήγηση παραμυθιών: Αφηγηθείτε ξανά και ξανά και ξανά το ίδιο μέχρι να το μάθει, να απαντά σε ερωτήσεις, να κάνει ερωτήσεις, να μπορεί να το αφηγηθεί με δικά του λόγια, να βάλει γεγονότα της ιστορίας σε σειρά. Δώστε του την επιλογή του βιβλίου, ζωγραφίστε την ιστορία, κάντε την τραγούδι,κολλάζ, κάνετε κινήσεις κατά τη διάρκεια της αφήγησης.
3. Περιγραφή εικόνων
4. Σειροθέτηση εικόνων
5. Παιχνίδια ρόλων με εναλλαγές σειράς
6. Οποιοδήποτε επιτραπέζιο προσαρμοσμένο στην ηλικία, τη διάθεση, τα γούστα του παιδιού (μάντεψε ποιος, dobble, memory game, rory’s cubes, taboo)
7. Τραγούδια
8. Περιγραφή καθημερινής ρουτίνας (πχ. Πώς πλένεις δόντια κλπ)
9. Κοινωνικά σενάρια
10. Χρησιμότητα αντικειμένων (πχ. τι κάνεις με μία χτένα;)
11. Περίπου τυφλόμυγα: Βάζετε πολλά αντικείμενα σε μία αδιαφανή τσαντούλα και αφήνετε το παιδί να διαλέξει ένα και να σας το περιγράψει για να το βρείτε, πχ. “Είναι σκληρό, το βρίσκω στην κουζίνα, πίνω νερό με αυτό.” Είναι ποτήρι;)
12. Ζωγραφική: Ξεκινήστε να λέτε μία ιστορία και ζωγραφίστε σε χαρτί αυτό που λέτε. Σταματήστε και αφήστε να συνεχίσει το παιδί. Ζωγραφίστε και αφηγηθείτε εναλλάξ.
13. Εξιστόρηση με κάρτες: Πετάξτε τις κάρτες κάτω και πείτε μία ιστορία χρησιμοποιώντας εκείνες που έπεσαν με την εικόνα πάνω.
14. Μαριονέτα: Αφήστε το παιδί να σας δίνει εντολές για να χρησιμοποιήσετε αντικείμενα πχ. Έχετε μία χτένα. Θα σας πει: “Την κρατάς με το χέρι. Το σηκώνεις ψηλά. Όχι τόσο πολύ. Μέχρι το κεφάλι. Την ακουμπάς στα μαλλιά. Την κουνάς πάνω κάτω”.
15. Βίντεο: Βλέπει ένα μικρό βίντεο χωρίς ήχο και περιγράφει αυτό που είδε με ερωτήσεις ή χωρίς
16. Φωτογραφίες: Βγάλτε χαζές φωτογραφίες με το κινητό και δώστε στο παιδί να τις περιγράψει. Αρέσει σε όλους!
17. Περιγραφή προσωπικών εμπειριών: Ορίστε ένα θέμα και ζωγραφίστε το ή κάνετε παντομίμα για να το περιγράψετε. πχ. Όταν είμαι άρρωστος όπου φτιάχνω μία φατσούλα με ένα θερμόμετρο. Τί κάνω τότε; Συζητούμε. Βάζω θερμόμετρο, πηγαίνω στον γιατρό, δεν πηγαίνω σχολείο, ξαπλώνω κλπ.
Επιμέλεια Καραθανάση Μαρίνα, Λογοθεραπεύτρια
Πτυχιούχος Λογοθεραπείας, της σχολής ΣΕΥΠ (Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας) Ιωαννίνων και Μέλος του Συλλόγου Επιστημόνων Λογοθεραπευτών Λογοπαθολόγων Ελλάδος (Σ.Ε.Λ.Λ.Ε.)
