Το ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ παρακολουθεί με ιδιαίτερη ανησυχία τις προθέσεις της κυβέρνησης να καταργήσει την απλή αναλογική στις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Θεωρούμε ότι πρόκειται για ένα σαφέστατο δημοκρατικό πισωγύρισμα. Ιδιαίτερα αν αναλογιστούμε ότι οι περισσότερες χώρες της Ε.Ε. έχουν μοντέλα απλής αναλογικής στην τοπική αυτοδιοίκηση.
Για το Πράσινο Κίνημα ευθύνες έχει και η προηγούμενη κυβέρνηση διότι η πολύ σοβαρή μεταρρύθμιση της απλής αναλογικής έγινε πρόχειρα και μονοδιάστατα. Δεν συνδέθηκε αυτή η μετάβαση στην απλή αναλογική με θεσμοθετημένες λειτουργικές και διοικητικές δομές και διαδικασίες οργανωτικού χαρακτήρα, ώστε να αποφευχθούν θεσμικά αδιέξοδα.
Το Πράσινο Κίνημα ως θέση αρχής υποστηρίζει ότι η ενίσχυση των αναλογικών στοιχείων στο εκλογικό σύστημα, υπηρετεί προφανώς καλύτερα το δημοκρατικό κριτήριο της αντιπροσωπευτικής λειτουργίας του κάθε εκλογικού συστήματος. Και είναι πραγματικά παράδοξο οι περισσότερες χώρες της Ε.Ε. να χρησιμοποιούν συστήματα απλής αναλογικής στην τοπική αυτοδιοίκηση (και όχι μόνον) και στην Ελλάδα που γέννησε τη δημοκρατία να επιστρέφουμε σε αναχρονιστικά πλειοψηφικά συστήματα. Χώρες, όπως Γερμανία, Ισπανία, Αυστρία, Ολλανδία, Σουηδία, Φιλανδία, Πορτογαλία, Δανία, Εσθονία, Βέλγιο, Νορβηγία, Ρουμανία, και άλλες, έχουν συστήματα απλής αναλογικής. Είναι σαν να παραδεχόμαστε ότι σε όλες αυτές τις χώρες έχουν την ωριμότητα, να συνυπάρχουν να συνθέτουν και να συναποφασίζουν για το καλό της κοινωνίας και στην Ελλάδα, οι αυτοδιοικητικοί διακατέχονται από πολιτική ανωριμότητα.
Οι πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές που έγιναν με απλή αναλογική έδειξαν ότι οι πολίτες ενήργησαν με μεγάλη ωριμότητα. Οι Περιφερειάρχες και οι Δήμαρχοι που κρίθηκαν πετυχημένοι έλαβαν μεγάλα ποσοστά από την πρώτη Κυριακή και επιβραβεύτηκαν για το έργο τους. Ωστόσο πράγματι σε ορισμένες περιπτώσεις, προέκυψε θεσμικό αδιέξοδο διότι το νομοσχέδιο της απλής αναλογικής δεν είχε προβλέψει αντίστοιχες δομές για να αποφευχθούν αυτά τα προβλήματα. Εκεί πρέπει να εστιάσουμε και όχι στην κατάργηση της απλής αναλογικής. Να μην επιστρέψουμε στα φαινόμενα όπου παράταξη με 20-25% των ψήφων, να λαμβάνει το 65% των εδρών.
Υπάρχει όμως και η Ε.Ε. στην οποία ανήκουμε και προσπαθούμε να ευθυγραμμιστούμε. Ο νομοθέτης του Ευρωπαϊκού Χάρτη Τοπικής Αυτονομίας, επιχειρώντας σταθερά να ενσωματώσει κοινές αρχές και κοινές θεσμικές κατακτήσεις των εννόμων τάξεων των κρατών-μελών, ορίζει όλες τις εκλογικές αρχές που συνάδουν με τη σύγχρονη ανοικτή αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Ελευθερία της ψήφου, δηλαδή ψήφος χωρίς άμεσους ή έμμεσους καταναγκασμούς, μυστικότητα της ψήφου ως εγγύηση για τη διασφάλιση της ελεύθερης ψήφου, ίση ψήφος, δηλαδή ισοδύναμη ψήφος, ψήφος που παράγει ισοδύναμα έννομα αποτελέσματα και συνεπώς περιορίζει την εισαγωγή κανόνων που μετριάζουν ή εκμηδενίζουν την αναλογικότητα της καθολικής ψήφου έτσι ώστε το δικαίωμα να ανήκει ισοδύναμα σε όλους τους εν δυνάμει πολίτες που ανήκουν στην τοπική κοινωνία.
Από τα περισσότερα κράτη της Ε.Ε. θεσμικά επιδιώκεται, στα αιρετά όργανα του δήμου, η δημοκρατική αντιπροσώπευση όλων των τοπικών δυνάμεων και η σύνθεση μέσα από τη λειτουργία των οργάνων προβλέποντας εναλλακτικές δυνατότητες για διαβούλευση, ζύμωση στις τοπικές κοινωνίες των διαφόρων θεμάτων και αναζήτηση λύσεων που οδηγούν σε μεγαλύτερες συγκλίσεις από αυτές που καταγράφονται στις κάλπες. Αυτό συμβαίνει ακόμη και σε συστήματα όπου κυριαρχούν πλειοψηφικά χαρακτηριστικά.
Το εντελώς τραγελαφικό είναι ότι για όλα αυτά που αναφέρουμε υπάρχουν σε μελέτη του Ινστιτούτου Τοπικής Αυτοδιοίκησης από το 2016 που έχει παρουσιαστεί σε συνέδριο της ΚΕΔΕ. Δυστυχώς από την σημερινή ελλειμματική ηγεσία της ΚΕΔΕ, η οποία έχει δεχθεί μετά από δεκαετίες για πρώτη φορά να μειωθεί η καταστατική θέση των αιρετών δεν μπορούμε να περιμένουμε πολλά. Η «αφωνία» που επέδειξαν για λόγους κομματικής νομιμότητας στα νομοσχέδια , για το περιβάλλον, την ανακύκλωση και τη χωροταξία, μας δείχνουν τι θα συμβεί και στο νομοσχέδιο για την κατάργηση της απλής αναλογικής…
Ο συμπρόεδρος του Πράσινου Κινήματος Κώστας Καλογράνης δήλωσε τα εξής: «Η κατάργηση της απλής αναλογικής είναι μία οπισθοδρομική, αντιευρωπαϊκή και σαφέστατα αντιδημοκρατική διαδικασία. Οι αρχές και οι αξίες της εμβάθυνσης της δημοκρατίας και της αναλογικότητας της ψήφου έχουν σίγουρα μεγαλύτερο ειδικό βάρος από τα όποια διοικητικά προβλήματα τα οποία μπορούν να λυθούν ακόμα και με κανονιστικές πράξεις.»