Πάσχα σε Καλαμπάκα – Μετέωρα και Καστράκι

Με τον δικό της μοναδικό τρόπο γιορτάζει η περιοχή της Καλαμπάκας το Πάσχα. Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, τα μοναστήρια των Μετεώρων διαδραματίζουν ξεχωριστό τόνο, αναδεικνύοντας την πνευματική διάσταση της Ανάστασης του Κυρίου.

0 1.711

Με τον δικό της μοναδικό τρόπο γιορτάζει η περιοχή της Καλαμπάκας το Πάσχα. Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, τα μοναστήρια των Μετεώρων διαδραματίζουν ξεχωριστό τόνο, αναδεικνύοντας την πνευματική διάσταση της Ανάστασης του Κυρίου.

Με τον δικό της μοναδικό τρόπο γιορτάζει η περιοχή της Καλαμπάκας το Πάσχα. Όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, τα μοναστήρια των Μετεώρων διαδραματίζουν ξεχωριστό τόνο, αναδεικνύοντας την πνευματική διάσταση της Ανάστασης του Κυρίου.

Παράλληλα, έθιμα και γιορτές στη ευρύτερη περιοχή συνθέτουν ένα σκηνικό ιδανικό γι’ αυτές τις ημέρες.
Και δεν είναι μόνο τα μοναστήρια των Μετεώρων. Είναι και τα υπόλοιπα (Σταγιάδων, Χρυσίνου, Σιαμάδων, Αγ. Θεοδώρων, Βυτουμά) που δίνουν πνευματική αίγλη σε ολόκληρη τη Μεγάλη Εβδομάδα. Ο επισκέπτης της περιοχής έχει τη μοναδική ευκαιρία να «μεταλάβει» αυτής της πνευματικότητας που καταυγάζει αυτές τις άγιες μέρες τα Μετέωρα και τα άλλα μοναστήρια της περιοχής, αλλά και να νιώσει την τοπική φιλοξενία σ’ ένα φυσικό περιβάλλον των χρωμάτων και των αρωμάτων.

Πασχαλόγιορτα

Όμως, η πασχαλιά, πέρα από το θρησκευτικό μέρος έχει και την πολιτιστική της διάσταση και ο λαός μας, μέσα από τον πλούτο των εκφάνσεών του, έχει χαρακτηρίσει τις εκδηλώσεις αυτές «πασχαλόγιορτα». Αξίζει να σταθούμε σ’ αυτά μέσα απ’ την αναφορά που κάνει στο βιβλίο «Λαογραφικά Καλαμπάκας» ο αείμνηστος Στέφανος Θανασούλας, στοιχεία των οποίων σώζονται μέχρι σήμερα.

«…στην Πουλιάνα στήνονταν τρανό πανηγύρι. Τ’ απόγιομα νωρίς της Δεύτερης μέρας του Πάσχα και την Τρίτη όλοι οι χωριανοί μαζεμένοι εκεί έστηναν τρανό χορό, όπως τα παλιά χρόνια, με τα ίδια τραγούδια. Κι αυτά, που είχαν καθαρά τοπικό χρώμα και χαρακτήρα, έμειναν με τα’ όνομα καλαμπακιώτικα.

Ήταν ντυμένοι όλοι με τα λαμπριάτικά τους ρούχα, μερικοί με την άσπρη φουστανέλα, άλλοι με τα “σκούτινα” και με στραβά φορεμένη τη μαύρη σκούφια τους και λίγοι με τα ευρωπαϊκά.

Οι γυναίκες ήταν ντυμένες με τα τσόχινα φουστάνια τους, άλλα κοκόνα, άλλα πράσινο ή καφετιά, με τις κεντημένες κάπες, τις κεντητές με χρυσές κλωστές και “μπριζίμια”, ποδιές, τ’ ασημοζώναρά τους και το κόκκινο φεσάκι γαρνιρισμένο με χρυσή ταντέλα. Άλλες ντύνονταν με στολή Αμαλίας με το “νταλιφέσι” στο κεφάλι και μια ουρά μια τούφα με χρυσές – μπρισιμένες – μακριές κλωστές, που ξεχύνοταν με τις πλεξούδες των μαλλιών ως κάτω.

Άλλες πάλι, οι νεότερες, με φουστάνια μακριά ως κάτω φορούσαν τα μεταξωτά “πολκάκια” ή τη “γούνα”. Κι όλες φορούσαν λογής – λογής σκουλαρίκια ασημοχρυσωμένα και κρεμούσαν στο λαιμό φλουριά, πεντόλιρα, “γκιουρντάνια” και “ντουμπλόνια” με χρυσές ή ασημένιες αλυσίδες και στα χέρια δαχτυλίδια και βραχιόλια.

Με ζωγραφιστή στα πρόσωπα όλων την πασχαλιάτικη χαρά, έστηναν τρανό χορό με “μπροστάρη” τoν Δήμαρχο. Κοντά του οι προεστοί κι ακολουθούσαν – κατά την ηλικία τους – οι άντρες και τ’ ανύπαντρα παλικάρια. Ύστερα πιάνονταν οι γυναίκες – με τη σειρά κι αυτές κατά τα χρόνια τους. Κι ακολουθούσαν όλες μαζί στη σειρά οι νεόνυμφες στα νυφικά τους ντυμένες και κοντά κορίτσια της παντρειάς, όμορφα, με το φουστάνι που έραψαν για τη Λαμπρή.

Γιατί έπρεπε να το φορέσουν στο χορό της Πουλιάνας, όπου πολλά νυφοδιαλέγονταν αυτές τις μέρες και γίνονταν αρραβωνιάσματα πολλά.

Mε μικρότερα αγόρια και κορίτσια που έμπαιναν κι εκείνα από κοντά έκλεινε ο τρανός γύρος, που πολλές φορές δίπλωνε.

Πιασμένοι όλοι απ’ τα χέρια άρχιζαν τoν χορό, τον ένα με τούτο το τραγούδι, τον άλλο με διαφορετικό, ενώ σ’ άλλον, πιασμένοι όλοι απ’ το μπράτσο, αλλιώτικο έλεγαν τραγούδι. Άρχιζαν να τραγουδούν στίχο – στίχο πρώτα οι άντρες κι επαναλάμβαναν αμέσως τα ίδια οι γυναίκες.

Τα τωρινά χρόνια, στο μικρό χώρο που απόμεινε πια στην πουλιάνα αρκετοί Καλαμπακιώτες στήνουν χορό εκεί αυτές τις γιορτινές μέρες όχι όμως με των παλιών καιρών την ανυπόκριτη χαρά και ξεγνοιασιά. Αυτά τα χρόνια οι άντρες φορούν όλοι κουστούμια ραμμένα σε νέους ράφτες, μοντέρνα, ευρωπαϊκά. Οι γυναίκες καμαρώνουν τα πολύχρωμα φορέματά τους και λικνίζονται με τα ψηλοτάκουνα λουστρίνια παπούτσια τους».

Στον Αη Γιώργη τον Μαντηλά

Ένας σημαντικός σταθμός στις εκδηλώσεις μετά το Πάσχα στην περιοχή είναι ο Αη Γιώργης. Εκεί, κατά τη διάρκεια της θείας λειτουργίας στο εξωκλήσι του Αγίου, που βρίσκεται στα ριζά του βράχου, όπου και το ερειπωμένο Μοναστήρι, νέοι του χωριού, ζωσμένοι στη μέση με εκατοντάδες μαντήλια (τάματα πιστών), σκαρφαλώνουν στον βράχο με τριχιές, με σκοπό να κρεμάσουν τα καινούργια και να πάρουν τα περσινά, τα οποία κατεβαίνοντας τα μοιράζουν (ως φυλαχτό) στους προσκυνητές.

Το έθιμο των μαντηλιών αποτελεί κατάλοιπο της εποχής της Τουρκοκρατίας, όταν – όπως λέγεται – μια Τουρκάλα προσευχήθηκε στον Άγιο να κάνει καλά τον άνδρα της που ξαφνικά, ενώ έκοβε ξύλα στο δασύλλιο του Αγίου κάτω απ’ το μοναστήρι έπεσε κάτω λιπόθυμος.

Ο Τούρκος αξιωματούχος σηκώθηκε και η Τουρκάλα, για να ευχαριστήσει τον Άγιο, πρόσφερε το μαντήλι της. Από τότε, το έθιμο έμεινε και όποιος θέλει να κάνει κάποιο τάμα ή να ευχαριστήσει τον Αη Γιώργη δένει ένα μαντήλι στη μέση κάποιου νέου που ανεβαίνει στον βράχο, το οποίο παραμένει ένα χρόνο μέχρι την επόμενη χρονιά. Ωστόσο, για το έθιμο των μαντηλιών – και κυρίως το γεγονός με τον Τούρκο αξιωματούχο – υπάρχουν διάφορες εκδοχές.

Στη Δούπιανη (Ζωοδόχου Πηγής)

Μια άλλη εξίσου σημαντική στάση για την περιοχή Καλαμπάκας και Καστρακίου είναι η γιορτή της Παναγίας Ζωοδόχου Πηγή, που γιορτάζεται την πρώτη Παρασκευή αμέσως μετά το Πάσχα.

Πρόκειται για την παλιά σκήτη των Σταγών, τη σκήτη της Δούπιανης όπως είναι γνωστή, που βρίσκεται στην έξοδο του Καστρακίου προς Μετέωρα.

Εκεί, μετά την θεία λειτουργία στήνεται χορός, που είθισμαι να σέρνει ο Δήμαρχος κι όπου ακούγονται τα γνωστά πασχαλιάτικα τραγούδια που τραγουδιούνται στην «Πουλιάνα» το απόγευμα της δεύτερης μέρας του Πάσχα.

Η Παρασκευή της Ζωοδόχου Πηγής για τους Καλαμπακιώτες είναι μια ιδιαίτερη μέρα, με χαρακτηριστικά πανηγήρεως. Φυσικά, ανάλογες εκδηλώσεις γίνονται σ’ όλα τα χωριά της περιοχής με διάφορες παραλλαγές στα τραγούδια, ιδιαιτερότητα των οποίων είναι ότι τραγουδιούνται απ’ όλους άνδρες και γυναίκες, καθώς πιάνονται σε κύκλο (ξεχωριστά άνδρες – ξεχωριστά οι γυναίκες).

Μπορεί επίσης να σας αρέσει
Αφήστε μια απάντηση

Η διεύθυνση email σας δεν θα δημοσιευθεί.

Litespeed Greek Web Hosting by NetSpace.gr