Μετεώρων Λιθόπολις – Πορίσματα της Επιστημονικής Ημερίδας – Η εισήγηση του κ. Γρηγόρη Καλύβα

Το Σάββατο 23 Μαΐου 2015 ο Σύλλογος «ΜΕΤΕΩΡΩΝ ΛΙΘΟΠΟΛΙΣ» σε συνεργασία με τον ΔΗΜΟ ΚΑΛΑΜΠΑΚΑΣ πραγματοποίησε ειδική επιστημονική ημερίδα

Το Σάββατο 23 Μαΐου 2015 ο Σύλλογος «ΜΕΤΕΩΡΩΝ ΛΙΘΟΠΟΛΙΣ» σε συνεργασία με τον ΔΗΜΟ ΚΑΛΑΜΠΑΚΑΣ πραγματοποίησε ειδική επιστημονική ημερίδα με θέμα «ΣΤΙΣ ΠΑΡΥΦΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΕΩΡΩΝ – Ο ΦΥΣΙΚΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΤΗΣ ΠΡΙΟΧΗΣ ΧΑΣΙΩΝ» που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του κέντρου αναψυχής Αγίου Θεοδοσίου στο πλαίσιο του Ανταμώματος Χασιωτών.

Σκοπός της πρωτοβουλίας ήταν:
Να παρουσιασθεί ο μνημειακός πλούτος της περιοχής των Χασίων και η ανάγκη για την διατήρηση, ανάδειξη και προβολή του
Να προβληθούν οι αξίες και τα μηνύματα που εμπεριέχουν και μεταφέρουν αυτά τα μνημεία της τοπικής μας πολιτιστικής κληρονομιάς και να αναδειχθούν τρόποι οικειοποίσης και αφομοίωσης αυτών των αξιών από την κοινωνία
Nα αναδειχθείτο πλούσιο φυσικό, πολιτισμικό και πολιτιστικό απόθεμα της περιοχής υπό το πρίσμα της εγγενούς σχέσης μεταξύ πολιτιστικής κληρονομιάς και βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης – πρότυπο.
Να τονιστεί η καίρια και διακριτή συμβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς στη συμμετοχική κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη, και να διερευνηθούν νέοι τρόποι και πρακτικές στο επίπεδο χάραξης και εφαρμογής δημόσιας πολιτικής, καθώς και καινοτόμοι τρόποι λειτουργίας.
Να προωθηθεί το αίτημα για την υιοθέτηση μιας μακροπρόθεσμης προσέγγισης της πολιτιστικής κληρονομιάς ως πόρου και προϋπόθεσης για μια «έξυπνη», διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.

Επιπλέον η ημερίδα μπορεί να αποτελέσει ευκαιρία για συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ τοπικών φορέων χάραξης πολιτικής, ερευνητών,οργανισμών, κοινωνικών και παραγωγικών φορέων και επαγγελματιών, στον ρόλο που μπορεί να έχουν το τοπικό και φυσικό απόθεμα, η πολιτιστική κληρονομιά με σκοπό να συμβάλει στην αναγνώριση και την καλύτερη κατανόηση της αξίας και του ρόλου της πολιτιστικής κληρονομιάς στο ευρύτερο πλαίσιο της βιωσιμότητας, κυρίως ως τρόπου ανταπόκρισης στις τρέχουσες κοινωνικές προκλήσεις.

Στην ευαισθητοποίηση σχετικά με το ευρύ φάσμα των ωφελειών που προκύπτουν από την οργανική ένταξη της πολιτιστικής κληρονομιάς στις τοπικές, περιφερειακές και εθνικές πολιτικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη, καθώς και στα σχετικά προγράμματα.
Στην εισήγησή της με θέμα «ΤΑ ΑΛΛΑ ΜΕΤΕΩΡΑ» η εισηγήτρια κυρία Μαντζανά (Αρχαιολόγος – Διευθύντρια της Εφορίας Αρχαιοτήτων Τρικάλων) παρουσίασε τον πολιτιστικό πλούτο της περιοχής των Χασίων και τόνισε την ανάγκη για την διαφύλαξη και την ανάδειξή του. Αναφέρθηκε στην αισθητική αξία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε μνημείου, καθώς και στην φροντίδα που επιδεικνύει γι’ αυτά η Εφορεία Αρχαιοτήτων Τρικάλων. Υπογράμμισε δε την αναπτυξιακή προοπτική που προσφέρει για την περιοχή η πολιτιστική αυτή κληρονομιά.
Οι εισηγητές της δεύτερης εισήγησης Δήμητρα Βλαχάβα και Σοφία Φαραζούμη (Αρχιτέκτονες – Μηχανικοί) παρουσίασαν την μελέτη αναστύλωσης του σπηλαιώδους μονυδρίου Αγίου Νικολάου Γάβρου. Μία αναστύλωση που θα ξαναδώσει ζωή στο ίδιο το μνημείο και ταυτόχρονα θα αναζωογονήσει και την ευρύτερη περιοχή.

Τέλος ο τρίτος εισηγητής Γρηγόρης Γ. Καλύβας (πρόεδρος του Συλλόγου «ΜΕΤΕΩΡΩΝ ΛΙΘΟΠΟΛΙΣ») παρουσίασε το θέμα «ΦΥΣΙΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΙΣΤΙΚΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ ΧΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΟΜΕΝΗ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΠΑΠΤΥΞΗ» τονίζοντας την ανάγκη σχεδιασμού και στρατηγικών που θα στηρίζει το τοπικό σχέδιο ανάπτυξης στην αξιοποίηση των τοπικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων.

Αναφέρθηκε στις προϋποθέσεις όπως:όραμα για την περιοχή,συμφωνία των τοπικών φορέων για το είδος της ζητούμενης ανάπτυξης,στόχοι, πολιτικές – δομές – θεσμικό πλαίσιο, μέσα – προγράμματα ανάπτυξης,πόροι, ολοκληρωμένος και διεπιστημονικός σχεδιασμός, διαφοροποίηση στην παραγωγή, στην οργάνωση, στη δράση, στη σκέψη.

Με βάση τα παραπάνω, οι εργασίες της ημερίδας ανέδειξαν την ανάγκη ότι πρέπει οι τοπικές κοινωνίες να ενεργοποιήσουν τις δυνάμεις τουςστη λήψη πρωτοβουλιών, καθώς εκτιμούμε ότι η πολιτιστική κληρονομιά δεν λογίζεται απλώς ως ένα πολύτιμο απόθεμα που διαφυλάττουμε και συντηρούμε, αλλά ως ένα σύνολο πόρων που αναδεικνύουμε και αξιοποιούμε, καθώς και ως κινητήριος δύναμη για την ενεργό συμμετοχή των πολιτών.

Ο Δήμος Καλαμπάκας, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Τρικάλαν και ο Σύλλογος «ΜΕΤΕΩΡΩΝ ΛΙΘΟΠΟΛΙΣ», μετά και την επιτυχία της αποψινής ημερίδας, σε συνεργασία και με άλλους τοπικούς, κοινωνικούς, παραγωγικούς και πολιτιστικούς φορείς θα συνεχίσει να λαμβάνει ανάλογες πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση.

ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΓΡΗΓΟΡΗ Γ. ΚΑΛΥΒΑ

ΘΕΜΑ : «ΦΥΣΙΚΟ , ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΑΠΟΘΕΜΑ ΧΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ»

Προσφωνήσεις …….
Σεβαστέ γέροντα , σεβαστή γερόντισσα , αιδεσιμότατοι , κυρία Αντιδήμαρχε , κύριοι Αντιδήμαρχοι , κύριε εκπρόσωπε της Περιφέρειας , κύριοι και κυρίες δημοτικοί σύμβουλοι , αγαπητοί μας πρόεδροι και μέλη Τοπικών Συμβουλίων Δημοτικών Κοινοτήτων , εκπρόσωποι των διοικητικών αρχών , της Π.Υ και του Α/Τ Καλαμπάκας , αγαπητοί μας Χασιώτες , κυρίες και κύριοι , Αγαπητό προεδρείο ,

Τα Χάσια τα παρακολουθώ πολλά χρόνια τώρα καθώς είναι από τις ζωντανότερες περιοχές του δήμου και του ευρύτερου ορεινού και ημιορεινού χώρου με μεγάλο ενδιαφέρον από άποψη φυσικού και πολιτισμικού αποθέματος ,παραγωγικής δραστηριότητας , κυρίως στον πρωτογενή τομέα (γεωργία κτηνοτροφία), υπό το πρίσμα της προοπτική πως αξιοποιούμενα μπορούν να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις μιας ολοκληρωμένης τοπικής αειφορικής ανάπτυξης – πρότυπο , με στόχο βεβαίως την πρόοδο και ευημερία αλλά και την επανασύνδεση με το παρελθόν , την παράδοση ,τις αξίες ,το φυσικό περιβάλλον , λειτουργώντας όλο αυτό το σύστημα υποστηρικτικά ως προς την προσπάθεια παραγωγικής και κοινωνικής ανασυγκρότησης και αυτογνωσίας .

Χοντρικά σκιαγραφώντας τα Χάσια θα λέγαμε ότι πρόκειται για την πλέον ομοιογενή κοινωνικά και πολιτιστικά περιοχή του ευρύτερου χώρου περιοχής Καλαμπάκας , με πλούσιο φυσικό ανάγλυφο και οικοσύστημα , πολιτιστική ταυτότητα , ισχυρή πρωτογενή παραγωγή (γεωργία , κτηνοτροφία ), ζωντανό ανθρώπινο δυναμικό και κυρίως με δυναμική ανάπτυξης .
Αυτά τα συγκριτικά πλεονεκτήματα είναι τόσο πλούσια και ισχυρά ώστε μπορούν , κατά την άποψή μου φυσικά , να αποτελέσουν τις βάσεις πάνω στις οποίες μπορεί να στηριχθεί ο σχεδιασμός μιας ολοκληρωμένης – βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης – πρότυπο που θα δημιουργεί προϋποθέσεις οικονομικής και κοινωνικής προόδου .

Αυτά είναι τα θετικά στοιχεία για την περιοχή .

Ωστόσο υπάρχουν και τα αρνητικά καθώς ο χώρος βιώνει την εγκατάλειψη και τον μαρασμό σε όλες του τις εκφάνσεις και σε όλους σχεδόν τους τομείς δράσης ως αποτέλεσμα του Αθηνοκεντρικού μοντέλου ανάπτυξης που ακολούθησε η χώρα και είχε ως συνέπειες την διάλυση του τοπικού κοινωνικού , παραγωγικού και οικονομικού ιστού , και φυσικά την απουσία σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης και ολοκληρωμένης τοπικής ανάπτυξης που θα αξιοποιεί , όπως σημειώσαμε παραπάνω , τα τοπικά συγκριτικά πλεονεκτήματα αλλά και πόρους από τις γνωστές πηγές χρηματοδότησης .

Ωστόσο τα τελευταία χρόνια ο στρατηγικός σχεδιασμός αποκτά ιδιαίτερη σημασία στις διαδικασίες προγραμματισμού σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο , ώστε να υπάρχει ένας αναπτυξιακός οδηγός που θα αξιοποιεί οτιδήποτε νέο και καινοτόμο προκειμένου να πετύχουμε πρωτότυπες και κερδοφόρες καλλιέργειες ή αποδοτικότερες ποικιλίες στον πρωτογενή τομέα , ή στο να αξιοποιήσουμε το πλούσιο τοπικό πολιτισμικό και πολιτιστικό απόθεμα στον τριτογενή (τουρισμός ) , ή να διασυνδέσουμε τους δύο αυτούς τομείς δράσης με σκοπό την οικονομική ενδυνάμωση της περιοχής .

Στο πλαίσιο αυτό , του στρατηγικού σχεδιασμού δηλαδή ,καθοριστικός είναι ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που ως αρωγός των αγροτών και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας θα σταθεί δίπλα τους, θα ενθαρρύνει τις προσπάθειές τους και θα καθοδηγήσει τα βήματά τους εντάσσοντας τις περιοχές και τις όποιες δράσεις τους στο γενικότερο σχέδιο ανασυγκρότησης και ανάπτυξης του ευρύτερου χώρου .

Αρκετοί παραγωγοί λ.χ , με την κατάλληλη ενημέρωση και οργάνωση θα μπορούσαν να στραφούν και σε άλλες καλλιέργειες, να πειραματιστούν σε άλλα προϊόντα .

Υπάρχουν αρκετά και αισιόδοξα παραδείγματα αγροτών σε όλη τη χώρα οι οποίοι παράγουν, είτε εξειδικευμένα προϊόντα, είτε εφαρμόζουν καινοτόμες μεθόδους και τεχνολογίες στην παραγωγή τους και καθιστούν τα προϊόντα τους ανταγωνιστικά ενώ διευρύνεται η υγιώς νοούμενη συνεταιριστική συνείδηση , οι ομάδες παραγωγών και μια σειρά θεσμικού χαρακτήρα τομές αναγκαίες στο νέο πλαίσιο .

Η διαμόρφωση ενός τοπικού μοντέλου ανάπτυξης εξαρτάται από το πρότυπο ανάπτυξης που θέλουμε να ακολουθήσουμε και αυτά είναι δύο :
Το Πολικό Πρότυπο, που συνδέεται µε τον «εκ των άνω» προγραμματισμό , και το Πρότυπο της Ολοκληρωμένης – Τοπικής Ανάπτυξης, που ταυτίζεται µε το «από τη βάση» σχεδιασμό και προγραμματισμό , κάτι που προσωπικά πιστεύω ότι ταιριάζει στην χώρα αλλά και στην τοπική μας πραγματικότητα.
Συνεπώς η παραδοσιακά ισχυρή συγκεντρωτική διοικητική δομή , φαίνεται να αντικαθίσταται από πιο αποκεντρωμένες δομές διοίκησης , σχεδιοποίησης και προγραμματισμού , χωρίς ωστόσο και να διαφαίνεται σημαντική δυναμική ως προς την αναγκαιότητα διαμόρφωσης Επιχειρησιακών Σχεδίων αναπτυξιακών μοντέλων και στρατηγικών σε επίπεδο Δήμων , παραμένοντας ωστόσο μια πρόκληση που πρέπει να απαντηθεί από το σύνολο των τοπικών φορέων .
Ο Δήμος , ο Αγροτικός Συνεταιρισμός , οι παραγωγικοί και κοινωνικοί φορείς , οφείλουν να συνεργαστούν και να αναλάβουν δράση σε πρώτο επίπεδο σχεδιάζοντας το μοντέλο μιας ολοκληρωμένης – βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης .
Η τοπική κοινωνία , με σύμμαχο την Τοπική Αυτοδιοίκηση , τον Αγροτικό Συνεταιρισμό και οδηγό το μεράκι για τη δουλειά τους, με αξιοποίηση των τοπικών συγκριτικών πλεονεκτημάτων , με πόρους που μπορούν να αναζητηθούν στα Ευρωπαϊκά προγράμματα αλλά και στον ιδιωτικό τομέα , μπορούν να χαράξουν το δρόμο της ανάπτυξης και να οδηγήσουν την περιοχή σε ένα ελπιδοφόρο μέλλον.
Με βάση αυτά , ποια θα μπορούσε να είναι η αναπτυξιακή πρόταση για την περιοχή των Χασίων ;
Κατ΄ αρχήν απαιτούνται κάποιες προϋποθέσεις όπως :
-Όραμα για την περιοχή
-Συμφωνία των τοπικών φορέων για το είδος της ζητούμενης ανάπτυξης
-Στόχοι
-Πολιτικές – δομές – θεσμικό πλαίσιο
-Μέσα – προγράμματα ανάπτυξης
-Πόροι
-Ολοκληρωμένος και διεπιστημονικός σχεδιασμός
-Διαφοροποίηση στην παραγωγή, στην οργάνωση, στη δράση, στη σκέψη.
Οι προϋποθέσεις αυτές πρέπει να συντρέχουν και σ΄ αυτό ο ρόλος της αυτοδιοίκησης και των τοπικών φορέων είναι καθοριστικότατος .
Η περιοχή , όπως είπαμε , συγκεντρώνει τρεις – τέσσερες πολύ ισχυρούς τομείς : γεωργοκτηνοτροφία , φυσικό περιβάλλον , πλούσιο πολιτισμικό απόθεμα , πάνω στους οποίους μπορεί να πατήσει το τοπικό αναπτυξιακό σχέδιο – μοντέλο .
Θα επιχειρήσουμε , στο πλαίσιο αυτό , να δώσουμε κάποιες ιδέες και προτάσεις που θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμες .

1.Ανθρώπινοι πόροι

Τίποτα δεν μπορεί να γίνει χωρίς την αξιοποίηση των ανθρώπινων πόρων της περιοχής και την συμμετοχή τους .
Στο πλαίσιο αυτό απαιτείται :
– Καταγραφή και προώθηση της πολιτισμικής και πολιτιστικής ταυτότητας της περιοχής .
– Προώθηση συνεργασιών, μεταξύ των κατοίκων υπό τη μορφή συνεταιρισμών , ομάδων παραγωγών ή και άλλων μορφών .
– Ενίσχυση του ρόλου των τοπικών κοινοτήτων , των παραγωγικών και πολιτιστικών φορέων στις διεργασίες διαμόρφωσης και λήψης αποφάσεων .
– Ενίσχυση μέσων που ευνοούν την πολυαπασχόληση των κατοίκων (παραγωγή προϊόντων ποιότητας, μελισσοκομία, φαρμακευτικά φυτά, οικοτουρισμός, αγροκτηνοτροφικά κ.α. που τα γνωρίζετε και τα έχουμε τονίσει όλοι πολλάκις).
-Ενίσχυση δράσεων τυποποίησης και επωνυμίας της τοπικής παραγωγής .

2. Φυσικοί Πόροι
Ο Φυσικός πλούτος της περιοχής θα πρέπει να ενταχθεί στον τοπικό αναπτυξιακό σχεδιασμό και χρειάζεται :
– Ανάπτυξη σχεδίων δράσης και προγραμμάτων που θα προωθούν τις οικονομίες σκοπού, δηλαδή διαχείριση φυσικών πόρων , αλληλοσυμπληρωματικότητα , προστασία βοσκότοπων , διατήρηση του παραδοσιακού χαρακτήρα της αγροτικής παραγωγής .
– Πολυλειτουργικότητα της ορεινής γεωργίας και δασοκομίας, δηλαδή η σύνδεσή τους με δραστηριότητες μεταποίησης , αναψυχής, τουρισμού , πολιτισμού .
– Προστασία περιβάλλοντος περιοχής και διατήρησής του με την αξία που έχει ως πόρος δραστηριοτήτων αναψυχής , πολιτισμού , εναλλακτικών μορφών τουρισμού (προσκυνηματικός , περιηγητικός , αγροτουρισμός κ.λ.π) .
– Δημιουργία θετικών κινήτρων για τη διαχείριση της γης και όχι μόνο από την πλευρά της παραγωγής .
– Προώθηση του ρόλου των ευαίσθητων και προστατευόμενων περιοχών στις στρατηγικές βιώσιμης αειφόρου ανάπτυξης.

3.Ήπιες μορφές τουρισμού – διασύνδεση με αγροτική παραγωγή και πολιτιστικό απόθεμα

Στα Χάσια μπορεί να αρχίσει η ανάπτυξη ήπιων μορφών τουρισμού καθώς υφίσταται συγκριτικό πλεονέκτημα ως προς τη διαθεσιμότητα των φυσικών και πολιτιστικών αγαθών που δύνανται να αξιοποιηθούν ώστε να συγκρατήσουν ή και να εμπλουτίσουν τον τοπικό πληθυσμό κάτι που απαιτεί αναβάθμιση οδικών και άλλων υποδομών , ανάδειξη της τοπικής ιστορίας και παράδοσης ,του πολιτισμικού και πολιτιστικού αποθέματος .
Δέστε ; Tα Χάσια έχουν ένα από τα παλιότερα μοναστήρια στην Ελλάδα , την Ι.Μονή Σταγιάδων(1004) . Πόσοι το γνωρίζουμε και τι κάνουμε για να το αναδείξουμε και να το αξιοποιήσουμε ;
Στο Γάβρο και στον Άγιο Δημήτριο υπάρχουν «ΤΑ ΑΛΛΑ ΜΕΤΕΩΡΑ» – μιλάω για τη συστάδα των βράχων με τα μονίδρυα και τις σκήτες , που ήταν προέκταση των Μετεώρων και της Μετεωρίτικης μοναστικής κοινότητας που θα πρέπει να αναστυλωθούν αξιοποιώντας μελέτες όπως αυτή που μας παρουσιάστηκε από τους προηγούμενους ομιλητές και αφορά το σπηλαιώδες μονίδρυο του Αγίου Νικολάου .
Η συστάδα των βράχων Γάβρου και Αγίου Δημητρίου αποτελεί ένα ιδανικό μέρος για ποικίλες δράσεις και η αξιοποίηση της μελέτης του δήμου για ίδρυση και λειτουργία αναρριχητικού κέντρου είναι μια από αυτές τις δράσεις που μπορούν να αναπτυχθούν και να αλλάξουν την μοίρα αυτού του τόπου και των ανθρώπων που ζουν εδώ λειτουργώντας συμπληρωματικά στο τοπικό παραγόμενο οικονομικό προϊόν .
Τα Χάσια ως περιοχή έχουν μεγάλη ιστορία κατά την περίοδο του κλασικού Ελληνικού πολιτισμού , εδώ υπήρχαν τα ακριτικά φυλάκια μεταξύ των πόλεων – κρατών της Θεσσαλικής Τετραρχίας , της Περραιβίας και της Εστιαιώτιδος , όπως αποδεικνύουν ιστορικές αναφορές και ευρήματα . Ποιος τα ξέρει ; Ποιος ξέρει την περιοχή «ΒΕΡΓΙΝΑ» , μεταξύ Αγναντιάς , Σταγιάδων και Οξύνειας ;
Ποιος γνωρίζει την ιστορία της ίδιας της αρχαίας Οξύνειας και της Μονδαίας που πολλοί χωροθετούν στην ευρύτερη περιοχή των Χασίων (FRIEDRICH STAHLIN «ΑΡΧΑΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ» έκδοση ΦΙΛΟΣ 2002)
Χρειάζεται συνεπώς χαρτογράφηση – αποτύπωση της τοπικής ιστορίας , των μνημείων και των ιστορικών – αρχαιολογικών χώρων , και στη συνέχεια σύνδεσή τους με τον Μετεωρίτικο τουρισμό .
Η περιοχή είναι κατάσπαρτη από σημαντικά Βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία σε όλα σχεδόν τα χωριά , από στοιχεία παραδοσιακής αρχιτεκτονικής , πέτρινα τοξωτά γεφύρια , νερόμυλους , υδροτριβία , σπήλαια , φαράγγια , παραδοσιακά μονοπάτια . Παράλληλα, διοργανώνονται παραδοσιακά πανηγύρια , ανταμώματα , υπάρχει έντονο το στοιχείο ένταξης της αγροτικής ζωής στο αγιολόγιο της εκκλησίας μας .
Στοιχεία ιδιαίτερα και μοναδικά που συνθέτουν πολιτιστική ταυτότητα που ενδιαφέρουν πολλούς ανθρώπους που θα ήθελαν να τα γνωρίσουν επισκεπτόμενοι την περιοχή και έτσι να δημιουργηθεί ένα ρεύμα επισκεψιμότητας και να ενισχυθεί έτσι το τοπικό οικονομικό προϊόν από την αξιοποίησή του .

-Περιπατητικός- Περιηγητικός τουρισμός

Ένα δίκτυο ορεινών μονοπατιών πρέπει να διοργανωθεί παρέχοντας τη δυνατότητα πεζοπορίας μέσα από περιοχές μοναδικής φυσικής ομορφιάς .
Στο πλαίσιο της ανάπτυξης περιπατητικού- περιηγητικού τουρισμού, το υπό σύσταση γραφείο παροχής τουριστικών πληροφοριών του δήμου μπορεί να ενημερώνει για τις φυσικές ιδιαιτερότητες της περιοχής , τον φυσικό και πολιτισμικό πλούτο της .
Οι επισκέπτες, θα μπορούν να ξεναγούνται στους βιότοπους και τις προστατευόμενες περιοχές και να ενημερώνονται από εξειδικευμένους ανθρώπους για τα ιδιαίτερα φυσικά χαρακτηριστικά της περιοχής.
Η συγκεκριμένη μορφή ήπιας τουριστικής ανάπτυξης, απευθύνεται σε επισκέπτες µε ιδιαίτερα ενδιαφέροντα για τη φύση και την οργάνωση των φυσικών οικοσυστημάτων και τα Χάσια είναι ένα τέτοιο οικοσύστημα .
Παραδοσιακά μονοπάτια , φαράγγια , στράτες , φυσικά ανάγλυφα , όπως η συστάδα των βράχων Γάβρου και Αγίου Δημητρίου , ιαματικές πηγές (Λυκοτρόπι , Στάμπα τοποθεσίες «Λειβάδια» , «Μπαρμπαδήμος» στην περιοχή της Απροκκλησίας ) , ίχνη παλαιών οχυρωματικών τειχών , θα πρέπει να αναδειχθούν και αξιοποιηθούν .
Η Θεία πλαστουργία μεγαλούργησε σ΄ αυτόν τον τόπο και εμείς θα πρέπει να δοξολογούμε τον Θεό για αυτά που μας έδωσε και παράλληλα να τα αξιοποιούμε φιλικά και όχι να τα καταστρέφουμε .
Οι παρόχθιες ζώνες των ποταμών , όπως ο Ίων , πρέπει να γίνουν μονοπάτια και χώροι αναψυχής και γνωριμίας με την φύση και το οικοσύστημα .

-Αγροτουρισµός

Και εδώ στα Χάσια παραδοσιακές οργανωμένες αγροικίες θα μπορούσαν να φιλοξενούν επισκέπτες οι οποίοι επιθυμούν να γνωρίσουν από κοντά τις φυσικές ομορφιές αλλά και τις καλλιεργητικές πρακτικές που εφαρμόζονται στην γεωργία , κτηνοτροφία , δασοκοµία , αμπελουργία , με διατροφή που περιλαμβάνει τοπικά παραδοσιακά προϊόντα.

-Οικολογικός- Φυσιολατρικός
Η ήπια αυτή μορφή τουριστικής ανάπτυξης, απευθύνεται σε επισκέπτες οι οποίοι παρουσιάζουν ιδιαίτερα οικολογικά ενδιαφέροντα και έχουν επιστημονική ή επαγγελματική κατάρτιση σε περιβαλλοντικά ζητήματα. Μελετούν το περιβαλλοντικό απόθεμα της περιοχής, διαμένουν σε νέες ή ήδη υπάρχουσες εγκαταστάσεις εντός του φυσικού περιβάλλοντος .

Πολιτισμός – πολιτιστικό κεφάλαιο Χασίων

Η ανάπτυξη πολιτιστικού τουρισμού ,εδώ στα Χάσια , έχει δυναμική απευθύνεται σε επισκέπτες µε ιστορικά και πολιτιστικά ενδιαφέροντα. Ένα δίκτυο μονοπατιών μπορεί να συνδέσει εκκλησίες και μοναστήρια της περιοχής παρέχοντας τη δυνατότητα μετάβασης στους βυζαντινούς και µεταβυζαντινούς τόπους λατρείας.
Τα θρησκευτικά μνημεία συντηρούνται και υπάρχει ειδικευμένο προσωπικό για την ξενάγηση των επισκεπτών. Παράλληλα, οι επισκέπτες επισκέπτονται τα λαογραφικά μουσεία των οικισμών και τα λιθόκτιστα γεφύρια, τα αρχαιολογικά ευρήματα , τους παραδοσιακούς νερόμυλους και τα πετρόκτιστα σπίτια και αρχοντικά που αποτελούν δείγματα της τοπικής αρχιτεκτονικής .
Χασιώτες :
Ζείτε σε ένα ευλογημένο τόπο . Γνωρίστε τον , μελετήστε τον , σεβαστείτε τον . Μην τον αλλοιώνετε για τίποτα , κρατήστε τον καθαρό , αμόλυντο .
Ένα απλό βότσαλο , ένα αθώο αρχαιολογικό εύρημα , θρύλοι , παραδόσεις , ήθη και έθιμα , τραγούδια , μοιρολόγια , υφαντά , στοιχεία της αγροτικής ζωής και παραγωγής , διασώστε τα , παραδοσιακή κουζίνα και φαγητά , γλυκά , τοπικά παραδοσιακά αγροτικά προϊόντα , διαφυλάξτε τα , αναδείξτε τα μέσα από νέους θεσμούς , οργανωτική δομή και αντιλήψεις συνεργειών .
Την έννοια του ελληνικού κοινοτισμού ξαναβρείτε την , επαναδομήστε τους θεσμούς του και τις λειτουργίες του ως μορφή , αν όχι πολιτικής , τουλάχιστον κοινωνικής λειτουργίας .
Τις παρέες εμπλουτίστε τες , τον εκκλησιαστικό κύκλο με το εορτολόγιο και τις ακολουθίες , τα πανηγύρια , τα ανταμώματα , όπως τούτο δω των Χασιωτών , τα καζάνια και η κοινή τράπεζα μέσα στην ομορφιά , τα χρώματα κι’ αρώματα του Χασιώτικου τοπίου , κρατήστε τα ζωντανά στην καθημερινή κοινωνική σας δράση .
Αυτά είναι ο πλούτος της περιοχής , αυτήν είναι η αυθεντική ελληνική ταυτότητα που θα μας κρατήσουν αλώβητους στις επιθέσεις της οικονομικής και πολιτιστικής παγκοσμιοποίησης και της αφηνιασμένης λογικής της τεχνοκρατίας που στρώνει τα ρείθρα των πεζοδρομίων με υπάρξεις αδειασμένες , ξεθεωμένες , ανεπίγνωστα τραγικές . Αυτά θα αποτελέσουν και πάλι το εφαλτήριο και τις πολεμίστρες για κοινωνική ανασυγκρότηση και εθνική αναγέννηση .
Εμείς , ο καθένας από μας και όλοι μαζί ,με οδηγό την πίστη μας στον Θεό , στην Ορθοδοξία , στην Παναγιά Οδηγήτρια , στην παράδοση , στην ιστορία μας , θα ανασυγκροτήσουμε τις μικρές μας πατρίδες και θα σηκώσουμε ξανά τον ήλιο πάνω από την Ελλάδα .
Μην περιμένετε από κανέναν ξένο τίποτα . Όσοι ξένοι πέρασαν από αυτόν τον τόπο , την Ελλάδα μας , την λήστεψαν και την κατέστρεψαν .Τώρα θέλουν να ξεριζώσουν ότι συνθέτει την γνήσια Ελληνική ταυτότητα , την παράδοση , την Ορθοδοξία, τις αξίες .
Σε εμάς πέφτει ο κλήρος να την αναστήσουμε !!!
Σας ευχαριστώ από καρδιάς για την υπομονή σας να μ’ ακούσετε !!!