Οι αρετές ενός πολιτικού ηγέτη κατά Πλάτωνα και Αριστοτέλη είναι:
Η Φρόνηση, στην οποία είναι ανάγκη να πειθαρχούν τα συναισθήματα και οι επιθυμίες.
Φρόνηση υπάρχει στην πολιτεία όταν κυβερνάται από έμφρονες άρχοντες.
Απεναντίας οι άφρονες άρχοντες καταστρέφουν την πολιτεία και τους πολίτες.
Η Σωφροσύνη, η οποία είναι η δικαιοσύνη ως προς τον εαυτό μας, σε πολιτικό και σε προσωπικό επίπεδο.
Κατά τον Πλάτωνα και Αριστοτέλη η τέχνη του μέτρου.
Η Δικαιοσύνη, αρετή η οποία εμπνέει τη φιλία και την ομόνοια μεταξύ των πολιτών, ενώ απεναντίας η αδικία προκαλεί μίση, στάσεις και συγκρούσεις.
Ο δίκαιος άνθρωπος είναι ευδαίμων και υπ’ αυτή την έννοια διατυπώθηκε η ρήση:
Είναι προτιμότερο ν’ αδικείσαι παρά ν’ αδικείς.
Τόσο κατά τον Πλάτωνα, όσο και κατά τον Αριστοτέλη, υπάρχει το φυσικό και το νομοθετημένο δίκαιο, τ’ οποίο δύναται να μεταβάλλεται προσαρμοζόμενο στους καιρούς.
Στο φυσικό δίκαιο υπάγεται και ο ορισμός περί δικαιοσύνης του Πλάτωνα, ότι ο κάθε πολίτης στην πόλη ν’ ασχολείται με την εργασία που αρμόζει στη φύση του.
Ο Πλάτων εξακολουθεί να θεωρεί ως κατάλληλο ηγέτη την προσωπικότητα, η οποία έχει το προς τούτο φυσικό χάρισμα, αλλά εξελίσσεται και θεωρεί αναγκαίο εξίσου ο ηγέτης να έχει διδαχθεί την επιστήμη και την τέχνη της πολιτικής και γενικά της διοίκησης.
Υπ’ αυτή την έννοια, ο ηγέτης πρέπει να είναι πεπαιδευμένος και εξοικειωμένος με τις ακόλουθες αρχές ηγεσίας, επί πλέον των αρετών από τις οποίες πρέπει να διακατέχεται η προσωπικότητά του.
Οι αρχές αυτές, με το πνεύμα του Πλάτωνα, είναι:
Η Διαλεκτική, σύμφωνα με την οποία ο ηγέτης πρέπει ν’ αντιλαμβάνεται τα πράγματα συνολικά και στα μέρη του σε μία αμφίδρομη μάλιστα εκτίμηση.
Το Μέτρο, η αλαζονική υπέρβασή του αποτελεί ύβρη και πηγή μεγάλης διαταραχής του πολιτικού βίου.
Η αρχή αυτή του μέτρου και της μεσότητας σε λόγους και πράξεις αντίθετα, κατά Πλάτωνα και Αριστοτέλη, αποτελεί πηγή ευδαιμονίας για τους πολίτες.
Η Ενότητα, κατά τον Πλάτωνα δεν υπάρχει μεγαλύτερο κακό για την κοινωνία από αυτό που τη διασπά και την κάνει πολλά κομμάτια και μεγαλύτερο αγαθό από αυτό που την κάνει μία.
Η Απόφαση αποτελεί την κορυφαία και τελική πράξη κάθε ανθρώπου και ιδιαίτερα κάθε ηγέτη.
Στην απόφαση μετουσιώνονται το ήθος και οι αρετές, η παιδεία και οι αρχές του κάθε ηγέτη και εάν η κοινωνία θα ευδοκιμήσει ή όχι.
Κύριος κορμός των προτάσεών τους είναι η επιστήμη και το άριστο ήθος του κυβερνήτη.
Κάποιοι κατά τα άλλα ηγέτες αντί να καλλιεργούν την φιλία και την ενότητα των πολιτών, αναπτύσσουν τον ανταγωνισμό και την αντιπαλότητα μεταξύ τους διότι εμπεριέχεται οργανικά στη φύση τους η διαίρεση, το συμφέρον και κατ’ επέκταση ο διαχωρισμός του κοινωνικού σώματος.
Επομένως το πολιτικό σύστημα πάσχει οργανικά και πρέπει ν’ αντικατασταθεί από μία άλλη υγιέστερη δημοκρατική δομή.
Αλήθεια αν με κάποιο τρόπο μπορούσαν να είναι στην πόλη μας ο Πλάτωνας και ο Αριστοτέλης, ποιον από τους υποψήφιους ηγέτες θα προτιμούσαν;
