Σε όσους διακονούν με αγάπη και μεράκι
το μέγα μυστήριο της ζωής των ΑμεΑ
ως φάροι θυσιαστικής αγάπης
3η Δεκεμβρίου. Παγκόσμια ημέρα ατόμων με αναπηρία. Μία ημέρα που τα μηνύματα της χρειάζεται να διαποτίζουν κάθε μέρα του έτους και να μην ξεχνιούνται την επόμενη ημέρα και να αναμένουμε ξανά την επόμενη 3η Δεκεμβρίου για να μιλήσουμε για τούτο το πολύ σημαντικό ζήτημα.
Τα ΑμεΑ δεν αποτελούν δημιουργήματα ενός άλλου Θεού. Κάθε άνθρωπος έχει πλασθεί κατά την εικόνα του Θεού Δημιουργού και καθ’ ομοίωση Του (Γεν. 1,26). Δεν επιτρέπεται να προβαίνουμε σε κανέναν διαχωρισμό μέσα στην κοινωνία, ανάμεσα στους ανθρώπους. Ο Χριστός ποτέ δεν διαχώρισε τους ανθρώπους. Η Εκκλησία δεν διαχωρίζει τους ανθρώπους. Σε διαχωρισμούς προβαίνουν οι φιλοσοφικές, κοινωνικές, πολιτισμικές και πολιτικές θεωρίες. Τα πολιτικά κόμματα διαχωρίζουν τους ανθρώπους. Δεν υφίσταται στη σκέψη και ζωή της Εκκλησίας ο δικός μας και ο δικός σας, ο ανώτερος και ο κατώτερος. Με δυναμισμό ο απόστολος Παύλος σημειώνει κάτι που ακόμη και σήμερα για την πλειοψηφία των θεωριών παραμένει στην καλύτερη περίπτωση ιδεολόγημα: ‘’Οὐκ ἔνι Ἰουδαῖος οὐδέ Ἕλλην, οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδέ ἐλεύθερος, οὐκ ἔνι ἄρσεν καί θῆλυ· πάντες γάρ ὑμεῖς εἷς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ» (Γαλ. 3,26).
Στα ΑμεΑ ο χριστιανός βλέπει τα πρόσωπα και όχι την αναπηρία. Ως πρόσωπα εξάλλου υπάρχουμε. Αυτός είναι και ο τρόπος ύπαρξης που μας καθιστά εικόνες Θεού. Αν σκεφτούμε, ο Χριστός δεν είναι ο Χριστός του Michael Onfray πάνω στον οποίο θα βασιζόταν ένα υγιές όραμα για τον κόσμο, αλλά ένας Χριστός εσταυρωμένος, Χριστός τρωτότητας και τραυματισμού, όχι δύναμης και εξουσίας. Χριστός αναπηρίας, καθότι πάνω στον Σταυρό φέρει πληγές στο σώμα του, το σώμα του είναι αδύναμο, ασθενές. Ας μην παραβλέπουμε πως ο Χριστός αναστήθηκε μαζί με τις πληγές του.
Ας έρθουμε στα ΑμεΑ και στην Εκκλησία. Μπορούν τα ΑμεΑ να έχουν θέση μέσα στη ζωή της Εκκλησίας; Στην Αμερική όταν η νομοθεσία για τα ΑμεΑ έγινε νόμος το 1990, οι εκκλησίες ήταν οι πρώτες που διαμαρτυρήθηκαν, ζητώντας μάλιστα εξαιρέσεις και περιορισμούς. Τα ΑμεΑ είναι, δυστυχώς, αλήθεια πως αποκόπτονται τις περισσότερες φορές από την ενεργή δράση στη ζωή της Εκκλησίας. Δεν τους δίνουμε την ευκαιρία και δυνατότητα να καθίστανται οι συνεργάτες μας. Συνεργάτες της διακονίας, συνεργάτες στη οργάνωση, στις ποιμαντικές ανάγκες της ενορίας, στον προγραμματισμό του ποιμαντικού έργου, στην υλοποίησή του, υπεύθυνους σε θέσεις εντός της ενορίας ως Εκκλησιαστικούς Συμβούλους, ως μέλη των Ερανικών Επιτροπών και των Φιλόπτωχων, στα Κατηχητικά, στο ιερό Βήμα να διακονούν, στο ιερό αναλόγιο ως αναγνώστες, στις χορωδίες. Παρατηρείται μία ισχυρή βραδύτητα στο ζήτημα της υιοθέτησης όλων εκείνων των αποφάσεων και των ρηξικέλευθων αλλαγών που αφορούν την συμμετοχή των ΑμεΑ στην ζωή της Εκκλησίας. Δεν συναντάται δυστυχώς η απαραίτητα ευελιξία, ικανή όχι απλά να αποδείξει την ιερότητα της ζωής κάθε ΑμεΑ, αλλά να καλλιεργήσει όλα εκείνα τα χαρίσματα με τα οποία ο Θεός προίκισε τα ΑμεΑ.
Το ζήτημα δεν είναι εάν υπάρχουν ράμπες στους ιερούς ναούς ή εάν παρέχονται οι σχετικές διευκολύνσεις (κάτι που, αλλοίμονο, μας κάνει να υπερηφανευόμαστε κιόλας πως πράξαμε κάτι σπουδαίο), αλλά εάν υποδεχόμαστε τα ΑμεΑ στην ενεργό ζωή της Εκκλησίας δίνοντας τους πρωτοβουλίες. Σημειώνει για το ζήτημα ο Αρχιδιάκονος του Οικουμενικού Θρόνου π. Ιωάννης Χρυσαυγής: ‘’Γι’ αυτό λοιπόν πρέπει να δίνουμε την ευθύνη, την πρωτοβουλία, και θα ‘λεγα την ηγεσία στα ΑμεΑ για να μας διδάξουν την πνευματικότητα της ατέλειας και της αναπηρίας, που είναι η πνευματικότητα της θέωσης και της διακονίας. Αυτοί είναι οι ειδικοί σ’ αυτόν τον τομέα. Δεν είναι θέμα το αν μεριμνάμε για τα ΑμεΑ. Το πρόβλημα είναι ότι δεν αφήνουμε περιθώριο να διακονήσουν τους ανάπηρους αλλά και εμάς’’.
Ο Θεός δώρισε χαρίσματα και ικανότητες σε όλους τους ανθρώπους. Έχουμε ανάγκη τα ΑμεΑ μέσα στη ζωή της Εκκλησίας και αυτό καθίσταται ιδιαίτερα επιτακτικό από την στιγμή που εμφανίζεται ο αποκλεισμός τους πολλές φορές. Κάθε ΑμεΑ έχει τα χαρίσματά του. Άλλο έχει ικανότητες οργανωτικές, άλλο το χάρισμα της διοίκησης, άλλο το δώρο της φωνής, άλλο την αγάπη για τη διακονία μέσα στο Ιερό Βήμα, άλλο το μεράκι για συμμετοχή σε συζητήσεις που αποσκοπούν στην πραγματοποίηση εκδηλώσεων, άλλο τη χαρά της επικοινωνίας με τους συνανθρώπους μας. Ας πάψουμε να αντιμετωπίζουμε τα ΑμεΑ στη ζωή της Εκκλησίας με διστακτικότητα και μικροπρέπεια. Δεν είναι μόνο το σώμα, μήτε μόνο η ψυχή στον άνθρωπο αλλά το συναμφότερον. Ας καταστήσουμε τα ΑμεΑ ενεργά πρόσωπα μέσα στην Εκκλησία, ζωντανές εικόνες ενός ζωντανού Θεού.
Πρωτοπρεσβύτερος Ηρακλής Φίλιος (θεολόγος, βαλκανιολόγος)
Εφημέριος Διάβας Ι.Μ. Σταγών & Μετεώρων
