Ο Πνευμονολόγος Κωνσταντίνος Γουργουλιάνης το πρόσωπο της Παρασκευής – Επιμελείται η Ιωάννα Χαρμπέα

Ο Κωνσταντίνος Γουργουλιάνης  πνευμονολόγος, καθηγητής Ιατρικής και πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας είναι το πρόσωπο της Παρασκευής. Επιμελείται η Ιωάννα Χαρμπέα 

Σήμερα αγαπητοί μου φίλοι έχω την τιμή και τη χαρά να φιλοξενώ στη στήλη μου πρόσωπο της Παρασκευής το γνωστό σε όλους σας κο. Κωνσταντίνο Γουργουλιάνη πνευμονολόγο, καθηγητή Ιατρικής και πρώην Πρύτανη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ας δούμε λοιπόν τη βιογραφία του αναλυτικά για να τον γνωρίσουμε καλύτερα. Ο Κωνσταντίνος Γουργουλιάνης (1958) είναι Έλληνας πνευμονολόγος, καθηγητής Ιατρικής και πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ο οποίος έχει διακριθεί για το επιστημονικό και ακαδημαϊκό του έργο. Κοσμήτορας της Σχολής Επιστημών Υγείας τα έτη 2023-24.

Γεννήθηκε στη Βυζίτσα Βόλου το 1958 και διαμένει στη Λάρισα, όπου υπηρετεί ως Καθηγητής Πνευμονολογίας. Υπήρξε ο ιδρυτής και επί πολλά έτη διευθυντής της Πανεπιστημιακής Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Διετέλεσε επίσης διευθυντής του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών με τίτλο «Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας».

Σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και ολοκλήρωσε τις σπουδές του το 1982. Το 1988 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και το 1989 έλαβε την ειδικότητα Πνευμονολογίας και Φυματολογίας στην Πνευμονολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1993 εξελέγη Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και έκτοτε κατέχει θέσεις διοίκησης σε πολλά επιστημονικά Συμβούλια. Το 1998 ορίστηκε Διευθυντής της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και το 1999 εξελέγη Αναπληρωτής Καθηγητής του ίδιου Πανεπιστημίου. Το 2002 εξελέγη Αντιπρύτανης Οικονομικού Προγραμματισμού και Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Το 2003 εξελέγη τακτικός Καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, και το 2008 εκλέχθηκε Πρύτανης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και Πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας. 

Έχει αναγνωρισμένο επιστημονικό έργο και συγκαταλέγεται μεταξύ των των καλύτερων Ελλήνων πνευμονολόγων που κατέχουν διεθνή αναγνώριση και αποδοχή για το έργο τους. Έχει περισσότερες από 600 πειραματικές, κλινικοεργαστηριακές μελέτες και ανασκοπήσεις οι οποίες έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή περιοδικά και 400 σε Ελληνικά περιοδικά. Έχει επιβλέψει περισσότερες από 50 διδακτορικές διατριβές. Συνεργάτες του κατέχουν ακαδημαϊκές θέσεις σε Πανεπιστήμια στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Είναι συγγραφέας βιβλίων και κεφαλαίων εκ των οποίων κάποια χρησιμοποιούνται ως διδακτικά βιβλία σε Ελληνικές Ιατρικές Σχολές στα μαθήματα Πνευμονολογίας και Φυσιολογίας. Η συμμετοχή του στα συνέδρια ξεπερνά τις 700 ανακοινώσεις σε διεθνή επίπεδο και τουλάχιστον 600 ανακοινώσεις σε Εθνικό επίπεδο. Έχει ενεργή συμμετοχή με περισσότερες από 600 στρογγυλές τράπεζες Ιατρικών και άλλων Επιστημονικών συνεδρίων και έχει διατελέσει Πρόεδρος και Κριτής εργασιών διεθνών και Πανελλήνιων Ιατρικών συνεδρίων. Έχει λάβει θέσεις συντάξεως σε Ιατρικά περιοδικά και σε οργάνωση συνεδρίων και έχει συμμετοχή σε περισσότερα από 100 ερευνητικά προγράμματα. Για το επιστημονικό του έργο έχει λάβει βραβεία και τιμητικές διακρίσεις από διάφορους φορείς. 

Για το ερευνητικό του έργο σύμφωνα με τον κατάλογο που στηρίζεται στα δεδομένα της ερευνητικής βάσης δεδομένων Web of Science, του αναγνωρισμένου οργανισμού Thomson Reuters, στο πλαίσιο project Clarivate Analytics  συγκαταλέγεται στους πιο αναγνωρισμένους ερευνητές βάσει των αναφορών που έχει στη διεθνή βιβλιογραφία (ετεροαναφορές: 17.600, h-index: 72). 

Από το 1998 ως Διευθυντής της Πανεπιστημιακής Πνευμονολογικής Κλινικής μαζί με τους συνεργάτες του έχει οργανώσει ιατρεία και εργαστήρια. Εκτός από το εξωτερικό πνευμονολογικό ιατρείο έχει αναπτύξει ιατρείο άσθματος, ιατρείο ΧΑΠ ,αντιφυματικό ιατρείο, ιατρείο διακοπής καπνίσματος, ιατρείο κυστικής ίνωσης, ιατρείο διαταραχών της αναπνοής στον ύπνο, αντιφυματικό ιατρείο, ιατρείο διάμεσων πνευμονοπαθειών και τα απογευματινά ιατρεία. Επίσης έχει αναπτύξει εργαστήριο λειτουργικού ελέγχου της αναπνοής, ενδοσκοπικό εργαστήριο, εργαστήριο διαταραχών της αναπνοής στον ύπνο, μονάδα αυξημένης φροντίδας, ιατρείο ογκολογίας πνεύμονα.

Τα έτη 2020-2021 διακρίθηκε για την προσφορά του στον αγώνα κατά του COVID-19 μαζί με την ιατρική ομάδα του, και τους ειδικευόμενους ιατρούς της Πνευμονολογικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου της Λάρισας. 

Είναι παντρεμένος από το 1986 με τη Γεωργία Ανδρέου, καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο Παιδαγωγικό Τμήμα Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και πατέρας δύο ενήλικων κοριτσιών.

 

 

1.Ιωάννα Χαρμπέα: Κύριε Γουργουλιάνη σας καλωσορίζω στη στήλη μου το πρόσωπο της Παρασκευής αν και νομίζω ότι με βάση την ειδικότητα και όσα μας προσφέρατε στην περίοδο του κορονοϊού θα μπορούσα να σας έχω και σε μια στήλη με τίτλο το πρόσωπο της χρονιάς. Και θα αρχίσω τη συνέντευξή μας με βάση αυτό που πιστεύει ο πολύς κόσμος όταν ακούει την λέξη πνευμονολόγος. Ενώ είναι μια ειδικότητα που αφορά πολλές παθήσεις τα τελευταία χρόνια έχει συνδυαστεί με τον κορονοϊό. Εγώ όμως θέλω να ρωτήσω πριν φτάσουμε στον covid 19 με ποιες άλλες σοβαρές παθήσεις ασχολείται ένας πνευμονολόγος.

Ευχαριστώ για τα καλά σας λόγια. Αισθάνομαι και εγώ ότι τα τελευταία χρόνια της πανδημίας κατέληξα «κορονογιατρός». Η κλινική μας παρήγαγε περίπου 70 δημοσιεύσεις σε διεθνή ιατρικά περιοδικά σε αυτό το αντικείμενο, γιατί είμασταν αναγκασμένοι να μελετάμε την ένταση των πανδημικών κυμάτων, τα νέα φάρμακα και εμβόλια καθώς και να προσπαθούμε να προβλέψουμε την πορεία της πανδημίας τουλάχιστον στην περιοχή μας αλλά και στην υπόλοιπη Ελλάδα . Πρέπει να σας πω όμως, ότι κάθε εισπνοή που παίρνουμε φτάνει περίπου σε 80  τετραγωνικά μέτρα που είναι η έκταση των πνευμόνων μας, δηλαδή ένα τριάρι διαμέρισμα, και από εκεί κάθε τοξική εισπνεόμενη ουσία μπορεί να ταξιδεύσει σε όλο τον οργανισμό μας. Οι άλλες λοιμώξεις όπως η φυματίωση, οι πνευμονίες, η Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, το άσθμα, η ίνωση, η σαρκοείδωση , οι πλευρίτιδες και δυστυχώς ο καρκίνος του πνεύμονα είναι τα συχνότερα αντικείμενα της ειδικότητας μας πριν την πανδημία αλλά και τώρα .

2.Ιωάννα Χαρμπέα: Πολλοί αποβιώσαντες την περίοδο του κορονοϊού ενώ εισέρχονταν στο νοσοκομείο με κάποια άλλη πάθηση ή έπασχαν ήδη από σοβαρά υποκείμενα νοσήματα αιτία θανάτου γραφόταν ο κορονοϊός. Έχει σημασία αν απεβίωσαν από κορονοϊό ή με κορονοϊό στις καταγραφές και στις επίσημες στατιστικές θυμάτων της πανδημίας;

Σας ευχαριστώ για την ερώτηση. Αυτό που πολλές χώρες το έλυσαν πολύ έγκαιρα, δυστυχώς στη χώρα μας δεν αντιμετωπίσθηκε μέχρι σήμερα . Το πρώτο διάστημα το 2020, σχεδόν όλοι όσοι δυστυχώς πέθαναν ήταν από τον κορονοιό. Ήταν νέοι, συχνά παχύσαρκοι χωρίς άλλα προβλήματα υγείας. Αργότερα, και ιδιαίτερα το 2022 και μετά, σχεδόν όλοι που χάθηκαν είχαν βαριές συννοσηρότητες που μείωναν την άμυνα του οργανισμού όπως νεοπλασίες, διαβήτης, καρδιακή ανεπάρκεια και ταυτόχρονα είχαν βρεθεί θετικοί στον κορονοιό. Προφανώς έπαιξε ρόλο η λοίμωξη, αλλά δεν ήταν η κύρια αιτία. Αυτό αλλοίωσε τις στατιστικές και χάσαμε την ευκαιρία να εστιάσουμε στους ευάλωτους και να τους βοηθήσουμε επιμένοντας αποκλειστικά μόνο σε αυτούς να εμβολιασθούν.

3.Ιωάννα Χαρμπέα: Πιστεύετε ότι η έξαρση πνευμονολογικών ιώσεων επισκιάστηκε από την ύπαρξη κορονοϊού. Δηλαδή αποδώσαμε μεγαλύτερη σημασία και αξία στον κορονοϊό παρότι πχ η γρίπη πολλές φορές μπορεί να αποδειχτεί πιο επικίνδυνη και επιβλαβής για τον οργανισμό;

Θα σας πάω στον χειμώνα του 2023, είχαμε πολλά και βαρειά περιστατικά με γρίπη που ξεκίνησε νωρίτερα, στις αρχές Δεκεμβρίου. Αντί να μιλάμε για την ανάγκη του αντιγριππικού εμβολιασμού, στα κανάλια υπήρχαν διαφημίσεις για τα εμβόλια του κορονοιού. Στον περυσινό χειμώνα είχαμε συγκυτιακό ιό με σοβαρές λοιμώξεις στους ευάλωτους και πολύ λιγότερο σοβαρή νόσο από κορονοιό. Είμαι σίγουρος ότι οι περισσότεροι αναγνώστες σας δεν γνωρίζουν αυτή την ίωση, ούτε βέβαια τα μέτρα πρόληψης. κ. Χαρμπέα είχα πει πολλές φορές, μελετώντας την ιστορία των πανδημιών, ότι οι πανδημίες που μεταδίδονται αερογενώς διαρκούν το πολύ δύο έτη. Δυστυχώς ο πανικός που τις συνοδεύει κρατάει περισσότερο. Αυτό φαίνεται και σε κάποιους συνανθρώπους μας που συνεχίζουν να φοράνε μάσκα, ακόμα και όταν οδηγούν μόνοι τους.

4.Ιωάννα Χαρμπέα: Είχατε εκφράσει την άποψη το 2023 σε μια συνέντευξη στην εφημερίδα έθνος ότι πρέπει να σταματήσει η διενέργεια τεστ σε δημόσιους χώρους που το στηρίζετε αυτό;

Τα τεστ είναι ένα πολύτιμο εργαλείο, εντελώς απαραίτητο στα τμήματα επειγόντων περιστατικών των νοσοκομείων και στα ιατρεία των συναδέλφων που βλέπουν ασθενείς με λοιμώξεις αναπνευστικού. Οι προσερχόμενοι εκεί, έχουν σοβαρά συμπτώματα και η ανίχνευση του αιτίου μαζί με τις συννοσηρότητες και την κατάσταση του ασθενούς θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση. Θυμηθείτε τις ουρές έξω από τα φαρμακεία, συχνά οι εξεταζόμενοι ήταν εντελώς υγιείς, χωρίς κανένα σύμπτωμα. Η περιέργεια δεν είναι ένδειξη για την εφαρμογή διαγνωστικών τεστ.

5.Ιωάννα Χαρμπέα: Κύριε καθηγητά ποια η γνώμη σας όσον αφορά τις παρενέργειες και τις επιπλοκές των εμβολίων για τον κορονοϊό με βάση τις εικασίες ότι πολλοί θάνατοι προέρχονται εν τέλει από τα εμβόλια. Τα εμβόλια προστατεύουν ή είναι ένας αργός θάνατος; Ο κόσμος έχει διχαστεί.

Η ιστορία της ιατρικής διδάσκει ότι τα εμβόλια νίκησαν τις πανδημίες όπως της ευλογιάς και της πολυεμελίτιδας. Το ίδιο έγινε και στην πρόσφατη πανδημία. Ήταν απαραίτητος ο μαζικός εμβολιασμός στα πρώτα κύματα. Έπρεπε να συνεχίσουμε εμβολιάζοντας μόνο τους ευάλωτους στα επόμενα κύματα . Είναι ακραίο για κάθε αιφνίδιο θάνατο να τον αποδίδουν κάποιοι στα εμβόλια.

Τώρα με τα μέσα κοινωνικής ενημέρωσης τα μαθαίνουμε όλα. Εξάλλου η κακή είδηση αναπαράγεται ευκολότερα. Πρέπει να σταματήσουμε να πιστεύουμε ότι κάθε σύμπτωμά μας οφείλεται στον κορονοιό ή στα εμβόλια.

6.Ιωάννα Χαρμπέα: Ενόψει του επερχόμενου χειμώνα ποια είναι η εκτίμησή σας τι πρέπει να αναμένουμε;

Πάντα αυτή την εποχή μελετάμε το χειμώνα που προηγήθηκε στο νότιο ημισφαίριο. Θα έχουμε και εφέτος εποχιακή γρίπη, μάλλον όπως και πέρυσι. Εκεί πρέπει να εστιάσουμε, και να προστατεύσουμε κυρίως τους ηλικιωμένους.

7.Ιωάννα Χαρμπέα: Ποιος είναι ο άνθρωπος κος Γουργουλιάνης, ποια τα χόμπι σας και αν δεν ήσασταν γιατρός τι θα μπορούσατε να είσαστε; Φανταστήκατε ποτέ τον εαυτό σας σε κάποιο άλλο επάγγελμα;

Ένας συνηθισμένος άνθρωπος, με φτωχική καταγωγή από ένα χωριό του Πηλίου, παντρεμένος περίπου για 40 χρόνια με την ίδια γυναίκα, με δύο κόρες που πολύ πρόσφατα έγινα και παππούς. Δίδαξα ιατρική σε εκατοντάδες ή ίσως και χιλιάδες γιατρούς και πνευμονολογία σε δεκάδες νέους πνευμονολόγους. Παίζω σχεδόν κάθε μέρα φανατικά τέννις, ακόμα και όταν ταξιδεύω για συνέδριο. Αισθάνθηκα από μικρός μια ισχυρή κλίση για την ιατρική. Με μαγεύει η θάλασσα αλλά και η μουσική. Ίσως να ήμουν ένας καλός καπετάνιος, μάλλον σε κρουαζιερόπλοιο.

8.Ιωάννα Χαρμπέα: Σε λίγο ανοίγουν τα σχολεία τι έχετε να πείτε στους γονείς για να προσέχουν; Στα μικρά παιδιά είναι πιο εύκολο να κολλήσουν και πως μπορούν να το διαχειριστούν οι γονείς αλλά και οι δάσκαλοι ώστε να εστιάσουμε στην πρόληψη.

Να σας θυμίσω ότι οι ήπιες συχνές λοιμώξεις «γυμνάζουν» το ανοσολογικό μας σύστημα. Τώρα ξέρουμε πολύ καλά ότι τα παιδιά που δεν έζησαν σε αποστειρωμένο περιβάλλον, άλλα έπαιζαν με τα άλλα παιδιά στη φύση και πέρασαν τα συνήθη κρυολογήματα, έχουν σπανιότερα άσθμα και άλλα αυτοάνοσα νοσήματα στην ενήλικο ζωή. Επειδή όμως είναι ποιο εύκολο να κολλήσουν ας προστατεύσουμε τους ηλικιωμένους συγγενείς τους, που μπορεί να μένουν στο ίδιο σπίτι.

9.Ιωάννα Χαρμπέα: Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την ιδιαίτερη τιμή που μου κάνατε να συμμετέχετε ως καλεσμένος στη στήλη μου. Θα ήθελα να σας ευχηθώ καλή δύναμη στο δύσκολο έργο σας ευελπιστώντας ότι το κομμάτι της πρόληψης θα είναι μεγαλύτερο από το κομμάτι της θεραπείας. Επίσης θα ήθελα να μεταφέρω και την εκτίμηση του Τρικαλινού κοινού και όχι μόνο στο πρόσωπο σας. Σας ευχαριστώ και πάλι και εύχομαι να πληθαίνουν οι επιστήμονες που συνδυάζουν την απλότητα με τις γνώσεις και τη διάθεση για προσφορά όπως συμβαίνει με εσάς.

Σας ευχαριστώ και πάλι. Στο δύσκολο έργο μας εκτός από την πρόληψη και τη θεραπεία, προτεραιότητα πρέπει να είναι η ανθρώπινη συμπεριφορά, δηλαδή ένα άγγιγμα, ένα γέλιο και γιατί όχι μια αγκαλιά.