Ο παθολόγος – ηπατολόγος Δημήτρης Κουντουράς το πρόσωπο της Παρασκευής – Επιμελείται η Ιωάννα Χαρμπέα

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ 

Ο Δημήτρης Κουντουράς γεννήθηκε το 1968 στην Καρδίτσα, όπου και μεγάλωσε. Ως μαθητής πέρασε από το 5ο Δημοτικό Σχολείο Καρδίτσας, το 4ο Γυμνάσιο και το 4ο Λύκειο. Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και είναι παθολόγος – ηπατολόγος, με σημαντικές μεταπτυχιακές σπουδές και ερευνητική και εκπαιδευτική δραστηριότητα. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα, συνεργαζόμενος με μεγάλες Ιατρικές Ιδιωτικές Μονάδες, αλλά και Πανεπιστημιακά Τμήματα, με έμφαση στην Κλινική Ιατρική και την Τριτοβάθμια Διάγνωση και Θεραπεία. Είναι παντρεμένος και έχει τέσσερα παιδιά.

Κύρια αντικείμενα ενδιαφέροντός του αποτελούν οι ιογενείς ηπατίτιδες, η αλκοολική και η μη αλκοολική νόσος του ήπατος, η ηπατική νόσος στους ασθενείς με Θαλασσαιμία, η ηπατοπάθεια της κύησης, ο ηπατοκυτταρικός καρκίνος, ο μεταβολισμός, η προληπτική ιατρική και η φυσιολογία της γήρανσης, η μεταφορά των προτύπων Ιατρικής Ακριβείας (Precision Medicine) στην πράξη και η ανάπτυξη νέων αλγορίθμων διαφορικής διάγνωσης σε συνεργασία με συστήματα τεχνητής νοημοσύνης. Από το 2005 έχει συνεισφέρει ως σύμβουλος Παθολόγος σε Ιδρύματα της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Έχει σημαντική εργασιακή εμπειρία στα αντικείμενα της Ψυχιατρικής και της Ασφαλιστικής Ιατρικής. Επί 3ετία (2008-2011) διετέλεσε Ιατρικός Διευθυντής Κλινικών Υπηρεσιών του Ομίλου ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ, με διοικητικές και εκτελεστικές αρμοδιότητες.

Από το 2015 μέχρι το 2019 υπήρξε μέλος του ΔΣ του Ελληνικού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (ΚΕΕΛΠΝΟ) ως εκπρόσωπος της Εκκλησίας της Ελλάδας, αλλά και στη συνέχεια, μέλος του ΔΣ του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ). Συμμετείχε, μεταξύ άλλων, ως μέλος και συντονιστής της Επιτροπής Ιογενούς Ηπατίτιδας, ως μέλος της Επιτροπής για το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την εξάλειψη της Ηπατίτιδας και μέλος της Επιτροπής Θεσμικής Ανασυγκρότησης του ίδιου Οργανισμού. Υπηρέτησε επίσης ως Αναπληρωματικό μέλος του ΔΣ του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ) του Υπουργείου Υγείας και μέλος της Επιτροπής Ανασυγκρότησης του Εθνικού Συμβουλίου Δημόσιας Υγείας.

Διαβάζει και γράφει ποίηση από πολύ νεαρή ηλικία. Η πρώτη του συλλογή δημοσιεύεται το 2022 με τον τίτλο «Προσωπική επιστολή», από τις Εκδόσεις «Περισπωμένη». και η δεύτερη με τίτλο «Υποκοριστικά», από τις εκδόσεις «Ηδυέπεια» to 2024.

1.Ιωάννα Χαρμπέα: Κύριε Κουντουρά σας καλωσορίζω στη στήλη μου. Διαβάζοντας το βιογραφικό σας αισθάνομαι τυχερή που έχω τη δυνατότητα να συνομιλήσω μαζί σας για σοβαρά ιατρικά θέματα που αφορούν πολύ πληθυσμό. Είσαστε ηπατολόγος και δυστυχώς στην χώρα μας η λιπώδης διήθηση ήπατος ή αλλιώς το λίπος στο συκώτι ταλαιπωρεί τον περισσότερο κόσμο. Θα ήθελα λοιπόν να σας ρωτήσω τι ακριβώς αφορά αυτή η πάθηση και τι πρέπει να προσέχουμε.

Δημήτρης Κουντουράς: Το συκώτι είναι το φυσικό εργαστήριο παραγωγής του λίπους, που είναι το κύριο καύσιμο του σώματος.
Όταν το λίπος υπερπαράγεται ή δεν απομακρύνεται από το όργανο με φυσιολογικό ρυθμό, παραμένει μέσα στα κύτταρα του ήπατος και τα διογκώνει, προκαλώντας δυσλειτουργία. Αυτό λέγεται λιπώδης διήθηση του ήπατος. Μέχρις ενός σημείου είναι καλά ανεκτή, αλλά μετά από κάποια όρια προκαλεί ασφυξία και αυτόματη νέκρωση των κυττάρων, δηλαδή ηπατίτιδα από λίπωση (στεατοηπατίτιδα) και με τα χρόνια προκαλεί κίρρωση. Τη λιπώδη διήθηση την προκαλούν πολλά αίτια με κυριότερα την παχυσαρκία, το διαβήτη, την κατάχρηση αλκοόλ, τις διαταραχές του θυρεοειδή, διάφορα φάρμακα και χρόνιες φλεγμονές, ιδίως του γαστρεντερικού. Σε κάθε περίπτωση κύριο ρόλο παίζει η απορρύθμιση του μεταβολισμού, η αντίσταση στην ινσουλίνη και οι ακραίες διακυμάνσεις στην πρόσληψη τροφής, όπως μεταφράζεται σε θερμίδες. Αντίσταση στην ινσουλίνη εννοούμε την κατάσταση κατά την οποία το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τη ζάχαρη (γλυκόζη) που κυκλοφορεί στο αίμα, γιατί όση ινσουλίνη και να παράξει το πάγκρεας, οι ιστοί δεν τη χρησιμοποιούν για να απορροφήσουν τη γλυκόζη και το συκώτι αναγκάζεται να μεταβολίσει τη ζάχαρη σε λίπος. Η λιπώδης διήθηση είναι μια σύγχρονη μάστιγα που τη δημιουργεί πρωτίστως ο σύγχρονος τρόπος ζωής με την υπερβολική κατανάλωση θερμίδων και την καθιστική ζωή.

2.Ιωάννα Χαρμπέα: Γεννηθήκατε και μεγαλώσατε στη γειτονική μας Καρδίτσα. Επισκέπτεσθε συχνά τη γενέτειρα σας ; Τι αναμνήσεις σας ξυπνούν; Έχετε σκεφτεί να επιστρέψετε κάποια στιγμή;

Δημήτρης Κουντουράς: Επισκέπτομαι πολύ συχνά την Καρδίτσα, έχω ρίζες και παραστάσεις πολύ ζωντανές, όπως και από τα Τρίκαλα και από τη Λάρισα και από το Βόλο. Έχω συγγενείς και πάρα πολλούς αγαπημένους φίλους εδώ. Αγαπώ τον κάμπο μας, τα βουνά μας, τη φύση και τους ανθρώπους μας. Δε νομίζω ότι απομακρύνθηκα ποτέ από την ιδιαίτερη πατρίδα μου. Με προσδιορίζει πάντα θετικά και με τρέφει η καταγωγή μου και οι μνήμες μου. Ελπίζω να επιστρέψω. Πατρίδα είναι η ενσάρκωση της νοσταλγίας του οικείου. Ο τόπος μου μου λείπει και με νοιάζει πολύ.

3.Ιωάννα Χαρμπέα: Γνωρίζω ότι έχετε καλλιτεχνικές ανησυχίες και έχετε εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές. Ξέρετε για τον πολύ κόσμο ο γιατρός είναι ένας ψυχρός άνθρωπος γιατί πρέπει να είναι και ψύχραιμος εσείς πως καταφέρνετε να τα συνδυάσετε.

Δημήτρης Κουντουράς: Η ενασχόληση με την ποίηση δεν είναι χόμπυ. Είναι τρόπος ζωής που μεγιστοποιεί στον υπέρτατο βαθμό αυτό που ζούμε, το βίωμά μας, πολλαπλασιάζει τη σχέση μας με τους ανθρώπους και τη ζωή. Ποίηση γράφεις όταν δε μπορείς να κάνεις αλλιώς. Η ιατρική είναι πολύ απαιτητική σύντροφος και σε αλλοιώνει στα μέτρα της και τις απαιτήσεις της. Σε αλλάζει και σε κάνει άλλο άνθρωπο, δεν θα έλεγα ψυχρό, δε χρειάζεται να είσαι ψυχρός. Η ποίηση είναι ένα χαρισματικό όργανο κατανόησης και απόλαυσης της ζωής και στην πραγματικότητα σε κάνει πιο σοφό, πιο ανθρώπινο και πιο ανθεκτικό.

4.Ιωάννα Χαρμπέα: Πως ένας γιατρός βρίσκει χρόνο να ασχοληθεί με την ποίηση; Στα ποιήματα σας από που αντλείται την έμπνευση;

Δημήτρης Κουντουράς: Έχουμε πάντα άφθονο χρόνο για όλα. Αρκεί να τοποθετούμε τον εαυτό μας σε δημιουργική θέση. Η έμπνευση βρίσκεται μέσα στο αστείρευτο παιδικό «γιατί». Βρίσκεται μέσα σε κάθε άνθρωπο και είναι υποχρέωση της παιδείας να τη βοηθά να αναπτυχθεί. Χωρίς πάθος δε γίνεται τίποτα. Όταν έχεις πάθος για τον άνθρωπο, όλα είναι έμπνευση.

5.Ιωάννα Χαρμπέα: Τι σημαίνει η Ιατρική για εσάς; Ήταν όνειρο ζωής να γίνετε γιατρός και αν δεν ήσαστε γιατρός ποιο άλλο επάγγελμα θα μπορούσατε να κάνετε;

Δημήτρης Κουντουράς: Το μεγάλο όνειρο της ζωής μου ήταν να γίνω δάσκαλος ή άνθρωπος των γραμμάτων. Η μητέρα μου ήταν δασκάλα και ένας υπέροχος άνθρωπος. Λατρεύω τα παιδιά και την παιδικότητα. Ο πατέρας μου ήταν δημόσιος υπάλληλος και άνθρωπος του χρέους και της προσφοράς. Είχα πρότυπα. Η προστατευτικότητα και η υπευθυνότητα που μου μετέδωσαν, με οδήγησαν στην Ιατρική. Θα μπορούσα να ασχοληθώ αποκλειστικά με τα γράμματα, αλλά θα ήμουν ανάπηρος και ανασφαλής.

6.Ιωάννα Χαρμπέα: Είσαστε από όσο γνωρίζω άνθρωπος της προσφοράς από το 2005 έχει συνεισφέρει ως σύμβουλος Παθολόγος σε Ιδρύματα της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Θα ήθελα να ρωτήσω αν υπήρξε κάποια άλλη εθελοντική κίνηση στον Ιανό που συνέβη στην γενετειρά σας, στο Daniel στη Θεσσαλία;

Δημήτρης Κουντουράς: Η προσφορά δεν έχει ούτε μνήμη, ούτε τέλος. Έχει μόνο ήσυχο ύπνο.

7.Ιωάννα Χαρμπέα: Γιατρέ ποιος ο ρόλος σας στον κορονοϊό και πως βλέπετε τα πράγματα από εδώ και πέρα;

Δημήτρης Κουντουράς: Στην περίοδο του κορωνοϊού πήρα πολύ μεγάλα ρίσκα. Αυτό έπρεπε να κάνω και επιστημονικά και ηθικά και έναντι του Δημόσιου ρόλου, που αρκετές φορές χρειάστηκε να διεκπεραιώσω. Φυσικά με γνώση και φρόνηση. Ακόμη και με έμπνευση θα έλεγα. Ο ιός με «δικαίωσε» πλήρως. Οι άνθρωποι, ως συνήθως, με κατέπληξαν δυσάρεστα. Επιδημίες θα ξανάρθουν, αλλά όλα θα πάνε καλά. Μάθαμε να πειθαρχούμε και να εμπιστευόμαστε την επιστήμη, την κοινωνία και τους θεσμούς. Στους Υγειονομικούς και τους επιστήμονες χρωστούμε βαθιά υποχρέωση.

8.Ιωάννα Χαρμπέα: Ποια είναι η γνώμη σας για τα εμβόλια ευθύνονται για τους ξαφνικούς θανάτους και κατά πόσο;

Δημήτρης Κουντουράς: Απαντώ με ευκολία πως δεν πιστεύω ότι φταίνε τα εμβόλια. Είναι ένα πολύπλοκο επιδημιολογικό ζήτημα που προσεγγίζεται με σοβαρή και μακροχρόνια επιστημονική και μόνο έρευνα. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι όλη η ανθρωπότητα εκτέθηκε στη θρομβογόνο και ανοσογόνο ακίδα του ιού, κατά κύριο λόγο μέσω της λοίμωξης ξανά και ξανά και όχι φυσικά μόνο μέσω των εμβολίων. Αυτό πρέπει να είναι η βάση της συζήτησης. Όποιος ασχοληθεί πρέπει να μπορεί να μιλήσει για τους μηχανισμούς βλάβης και να τους αποδεικνύει.

9.Ιωάννα Χαρμπέα: Συμμετείχατε σε επιτροπή σε εθνικό σχέδιο δράσης για την εξάλειψη της Ηπατίτιδας. Πείτε μας για την πρόληψη αλλά και για την καταστολή ή θεραπεία αυτής.

Δημήτρης Κουντουράς: Οι ιογενείς ηπατίτιδες είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο Δημόσιας Υγείας. Για την ηπατίτιδα Β το κλειδί για την εξάλειψή της είναι ο καθολικός και επίμονος εμβολιασμός από την βρεφική ηλικία και για την ηπατίτιδα C η αντιμετώπιση της χρήσης ουσιών και η θεραπεία του περιθωριακού βίου και των αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών. Είναι κατά βάθος ζητήματα παιδείας. Η θεραπείες και οι θεραπευτικές τακτικές είναι πολύ αποτελεσματικές. Η έλλειψη οικονομικών πόρων παγκοσμίως και οι πολιτισμικές παθογένειες είναι τα αίτια που οι πολιτικές Δημόσιας Υγείας συχνά αποτυγχάνουν και απομακρύνονται οι στόχοι της εξάλειψης.

10.Ιωάννα Χαρμπέα: Επειδή διαθέτω και η ίδια το μικρόβιο του ποιητή γνωρίζω από πρώτο χέρι ότι δεν σταματάει η γραφή. Τώρα γράφετε κάτι; Υπάρχει πάντα κάτι στο συρτάρι σας και τι σχέδια έχετε; Πρόκειται να δούμε και κάποια καινούρια έκδοση;

Δημήτρης Κουντουράς: Πάντα έγραφα και γράφω, από δέκα ετών και συνεχίζω. Είναι τρόπος ζωής όπως είπαμε. Δεν είναι ούτε υποχρέωση, ούτε σχέδιο. Είναι ανάγκη. Αν κρίνω ότι υπάρχει αυτή η ανάγκη έξω από εμένα και ο τρόπος μου μπορεί να τη θεραπεύσει, θα δημοσιεύω για να γινόμαστε όλο και πιο πολλοί και όλο και πιο αισιόδοξοι. Αν έχω κάτι να μοιραστώ θα το ξανακάνω. Μάλλον σύντομα. Με ενδιαφέρει η επικοινωνία και ο προσανατολισμός στα ουσιώδη της ζωής, με ενδιαφέρει το μαζί. Κανένας δε θέλει να είναι μόνος του. Όταν ένα καράβι φτάνει σε ένα λιμάνι, όλοι το βλέπουν και θέλουν να μάθουν τι έζησε και τι καινούριο έφερε. Κι αυτός που ταξίδεψε στο δικό του πέλαγος θέλει να διηγηθεί την ιστορία του και να χαρεί τη συντροφιά. Μου αρέσει λοιπόν να πιάνω λιμάνι συχνά και όχι μόνο να ταξιδεύω σε ένα προσωπικό ωκεανό.

11.Ιωάννα Χαρμπέα: Κύριε Κουντουρά θέλω να μας πείτε μια μικρή ιστορία που συναντήσατε ως γιατρός και σας συγκλόνισε.

Δημήτρης Κουντουράς: Πριν λίγα χρόνια φρόντιζα μια νεαρή έγκυο γυναίκα για τα ηπατικά προβλήματα της κύησής της. Η αλήθεια είναι ότι υπήρχαν σοβαρά προβλήματα, που έβαζαν σε κίνδυνο και αυτή και το έμβρυο. Μαζί με το γυναικολόγο της και την οικογένειά της περάσαμε αγωνιώδεις μέρες. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο η κύηση διεκπεραιώθηκε και η γυναίκα πήρε το αγοράκι της και πήγε στο σπίτι. Τρία χρόνια περίπου αργότερα, ανοίγει η πόρτα του Ιατρείου της Κλινικής μας στο Νοσοκομείο και εμφανίζεται η νεαρή μητέρα με το αγοράκι που έχει αρχίσει να περπατά και να μιλά. Αναφωνεί από την αγκαλιά της μητέρας του: «Ο γατός!»(γιατρός).
Αυτή τον αφήνει στο πάτωμα κι αυτός αρχίζει με τα βηματάκια του να κατευθύνεται γρήγορα προς το μέρος μου. Όπως ήμουν καθιστός, χωρίς να σηκωθώ, τον βλέπω να φτάνει, τον αγκαλιάζω και μπροστά σε όλους τους συνεργάτες και τη μητέρα του, ακουμπάει αμέσως το κεφαλάκι του στον ώμο μου και κοιμάται. Πραγματικά κοιμάται βαθιά, για αρκετή ώρα, για όλη την ώρα που συνομιλούμε με τη μητέρα του και τη γιαγιά του. Φυσικά, δεν είχα δει ποτέ πριν αυτό το παιδί μετά τη γέννησή του. Τώρα είναι ένα υπέροχο νεαρό παλικαράκι.

12.Ιωάννα Χαρμπέα: Τι έχετε να πείτε στους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν καρκίνο ή άλλη σοβαρή πάθηση πέρα από την Ιατρική θεραπεία τι άλλο μπορεί να αποδειχτεί σωτήριο για αυτούς.

Δημήτρης Κουντουράς: Η ύπαρξη της Ιατρικής είναι η απόδειξη ότι ο Θεός, που τη χάρισε στον άνθρωπο, νοιάζεται γι’ αυτόν. Σωτήρια μπορεί να αποδειχτεί η εμπιστοσύνη μεταξύ γιατρού και ασθενή. Η εμπιστοσύνη είναι μια Θεϊκή κατάσταση που μεταμορφώνει τις πιθανότητες και τις στατιστικές.

13.Ιωάννα Χαρμπέα: Σας ευχαριστώ από καρδιάς για τη συνέντευξη και θα ήθελα να κλείσουμε με μια γνωστή φράση που σας εκφράζει όπως και να μου πείτε για ποιο λόγο.

Δημήτρης Κουντουράς: Δεν είναι φράση αλλά λέξη: «Υπομονή». Έχω δει να κάνει θαύματα.

Ιωάννα Χαρμπέα: Ευχαριστώ και πάλι για το χρόνο που διαθέσατε (γνωρίζω το δύσκολο πρόγραμμα σας) και για την θετική Αύρα που είχε η συνομιλία μας. Εύχομαι ολόψυχα να είσαστε πάντα ένας φωτεινός φάρος τόσο για τους ασθενείς σας όσο και για τους αναγνώστες σας μέσω της ποίησης.

Δημήτρης Κουντουράς: Εγώ ευχαριστώ κα. Χαρμπέα για τις εύστοχες και ανθρώπινες ερωτήσεις και αντεύχομαι επίσης να διαπρέψετε στον πολύτιμο κοινωνικό σας ρόλο, τόσο ως κοινωνιολόγος όσο και ως συγγραφέας. Καλή δύναμη και επιτυχία στη νέα σας στήλη.

Επιμέλεια: ΙΩΑΝΝΑ ΧΑΡΜΠΕΑ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΣ